Rusya'da bütçe yine eksiye döndü
Rusya federal bütçesi, 2025 yılının ilk on ayında 4,2 trilyon ruble (yaklaşık 52 milyar dolar) açık verdi. Kommersant gazetesi bu miktarın gayrisafi yurtiçi hasılanın yüzde 1,9'una karşılık geldiğini yazıyor. Maliye Bakanlığı'nın Kasım ayı açıklamalarına göre, sadece ekim ayında 400 milyar rublelik açık oluştu. Böylece iki ay üst üste fazla veren bütçenin yeniden açık vermeye başladı. Yılın ilk on ayında bütçe gelirleri yüzde 0,8 artarken, harcamalar yüzde 15,4'lük keskin bir yükseliş gösterdi.
Bütçe gelirlerindeki mütevazı artış, petrol-dışı gelirler sayesinde sağlandı. Petrol-dışı gelirler yüzde 11,3 artarak 22,4 trilyon rubleye ulaşırken, KDV gelirleri yüzde 6,2'lik artışla 11,5 trilyon ruble oldu. Buna karşılık, petrol ve doğalgaz gelirleri yüzde 21,4 düşüşle 7,5 trilyon rublede kaldı. Ural petrol fiyatlarındaki düşüş ve rubledeki değerlenme, bu gerilemenin temel nedeni olarak gösteriliyor.
Maliye Bakanlığı, yıl sonu bütçe açığı tahminini 5,7 trilyon rubleye yükseltti (GSYİH'nin yüzde 2,6'sı). Ekonomideki soğumanın petrol-dışı gelirleri olumsuz etkilemesi ve devam eden yüksek harcama düzeyi, bu kötüleşmenin arkasındaki başlıca nedenler. Hükümet, 2025 yılı büyüme beklentisini yüzde 4,3'ten yüzde 1'e düşürmüştü.
Öte yandan ABD'nin LUKOIL ve Rosneft'e yönelik ekim ayı yaptırımları, Rus petrolünde indirimleri rekor seviyeye çıkardı. Baltık ve Karadeniz limanlarındaki Ural petrolünün Brent'e kıyasla indirimi 19,4 dolara kadar yükseldi. Sektörel gözlemciler, bu artışın temelinde yaptırımlar nedeniyle tedarik zincirlerinin yeniden yapılandırılmasının yattığı görüşünde.
Analistler, mevcut indirim artışının geçici olacağını öngörüyor. Önceki yaptırım dalgalarında piyasanın 2-3 ay içinde istikrara kavuştuğu hatırlatıldı. Ancak Hindistan ve Çin'deki büyük rafinerilerin Aralık ayı alımlarını askıya alması, kısa vadede Rus petrol ihracatında kesintiler yaşanabileceği endişelerini artırıyor. Uzmanlar, yeni tedarik modellerinin 2026 başında oturmasını bekliyor.
13.11.2025
Реклама