Rusya'da devletleştirme dalgası ne kadar ilerleyecek?
Yaz aylarında Domodedovo Havalimanı'nın devletleştirilmesiyle birlikte, Rusya'da kamulaştırma yeniden siyasi ve ekonomik gündemin merkezine oturdu. Artık hükümet yetkilileri dahi yeni özelleştirme programlarından değil, aksine, şirketlerin ve hatta tüm sektörlerin yeniden kamu mülkiyetine geçip geçmemesi gerektiğinden bahsediyor. Business FM için konuyu değerlendiren ekonomist ve gazeteci Semyon Novoprudskiy, bu eğilimin yeni bir "devletleştirme dalgasının" habercisi olabileceği görüşünde.
Novoprudskiy’e göre, bu eğilim Maliye Bakanı Anton Siluanov’un son Duma konuşmasında da açıkça görüldü. Milletvekilleri, artan altın üretimi bağlamında bu sektörün tamamen kamulaştırılıp kamulaştırılamayacağını sorduğunda Siluanov, özel mülkiyetin korunmasından yana olduğunu, ancak sektörün daha sıkı denetlenmesi gerektiğini ifade etti. Ancak Siluanov karar verici merciinin Maliye Bakanlığı değil, daha yukarıdaki siyasal merkez olduğunu hatırlattı.
Bu süreçlerin en çarpıcısı ise Domodedovo Havalimanı’nın devletleştirilmesiydi. Devlet Başkanı Vladimir Putin, St. Petersburg Uluslararası Ekonomik Forumu’nda bunun teknik olarak bir "kamulaştırma" olmadığını savunsa da, sürecin uzun süredir devam ettiğini ve hukuki temele dayandığını vurguladı. Putin ayrıca, geçmiş özelleştirmelerin adaletsizlikler barındırdığını kabul etmekle birlikte, "şimdi her şeyi geri almak daha da kötü bir karar olur" diyerek temkinli bir çizgiye işaret etmişti.
Novoprudskiy, iş dünyasında yaşanan bu gelişmelerin büyük bir belirsizlik yarattığını vurguluyor. Özellikle, bir şirketin sadece birkaç gün içinde savcılık başvurusu üzerine el değiştirmesi, yatırımcılarda hukuk güvencesi konusunda ciddi kaygılar yaratıyor. Rusya’da iş insanlarının şirketleri yakın akraba ya da vekil sahipler üzerine kaydettirme uygulamalarına sıkça başvurduğunu hatırlatan yorumcu, bu belirsizlik ortamında özel mülkiyetin dokunulmazlığının ancak açık yasalar ve zamanaşımı hükümleriyle güvence altına alınabileceğini savundu.
Semyon Novoprudskiy, son olarak Rusya'nın 20. yüzyılda 70 yıl tamamen devlet kontrolünde bir ekonomik sistem yaşadığını ve bu modelin ekonomik olarak başarısız olduğunu hatırlatıyor. Ekonomiste göre, nokta atışı ve istisnai kamulaştırmalar yalnızca açık, şeffaf ve hukuk temelli kurallarla gerçekleştirilmeli. Aksi takdirde, sadece büyük şirket sahipleri değil, bu şirketlerin halka açık hisselerini elinde tutan küçük yatırımcılarun da zarar görmesi ihtimali mevcut. Novoprudskiy devletin bir şirketi devraldığında onun borçlarını ve yükümlülüklerini de üstlenmemesi halinde, sadece ekonomide değil, kamu güveninde de kalıcı hasar yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
16.7.2025
Реклама