Gümrükte kur farkı krizi: İthalatçılar ek vergi kapanında
Rusya'da 2025 yılı Şubat ayında Federal Gümrük Servisi'nin (FTS), ithal malların gümrük kıymetini belirleme uygulamasını sıkılaştırarak, şirketleri yeni mali ve idari risklerle karşı karşıya bırakmasının yankıları artarak devam ediyor. RBC'nın incelediği yeni yaklaşıma göre, mal bedelinin bir kısmının önceden, geri kalanının ise teslimattan sonra ödenmesi durumunda, bu iki ödemenin farklı döviz kurlarıyla hesaplanması isteniyor.
Örneğin, ithalatçı mal bedelinin %50’sini dolar kuru 105,5 rubleyken ödedi, kalan %50’sini ise beyan gününde 95,6 ruble kurundan kapattıysa, aradaki fark beyana yansıtılmak zorunda. Bu farklar, büyük sözleşmelerde on binlerce rublelik ilave vergiye yol açabiliyor.
Habere göre sorunun temelinde, Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) Gümrük Kodu ile 160 sayılı EAEK kararındaki yorum farkları yatıyor. Bazı gümrük merkezleri, fiilen ödenen ruble tutarını dikkate alırken, diğerleri faturadaki döviz tutarını beyan günü Merkez Bankası kuru üzerinden hesaplamakta ısrar ediyor. Bu durum, beyanın farklı merkezlerde farklı şekilde yorumlanmasına, ithalatçılar hakkında idari ihlal davalarının açılmasına neden oluyor. İşletmeler, belgeyi sistem dışı olarak elle hazırlayıp tek bir kur değeri üzerinden işlem yaparak riski azaltmaya çalışıyor.
BMJ-Logistics’in RBC'ya yaptığı değerlendirmelere göre, bu belirsizlik ithalat süreçlerinde gecikmelere, ek maliyetlere ve operasyonel karmaşaya yol açıyor. Özellikle rubleyle yapılan ön ödemeler ve dövizle yapılan kalan ödemelerin farklı kurla hesaplanması, firmaların toplam gümrük beyanını olması gerekenden daha yüksek gösterebiliyor. Bu da doğrudan ithal ürünlerin fiyatına yansıyor. Ayrıca, gümrük yetkilileri firmaların ödemelerini belgeleyemediği durumlarda ilave vergi tahakkuk ettirerek ceza uygulayabiliyor.
Uzmanlara göre, ne yapmalı?:
-
Mümkünse, dış ticaret sözleşmeleri kapsamında ödemeleri kontratta belirtilen para birimiyle gerçekleştirin.
-
Ruble ile ödeme yapılması durumunda, sözleşmede döviz kuru belirlenmemişse, her ödemenin döviz karşılığını gösteren belgeleri (örneğin banka dekontu) sunun.
-
Gümrük beyanında, ödeme tarihindeki Merkez Bankası kurunu esas alarak hesapladığınız döviz karşılıklarını açıkça belirtin.
-
Beyan formunda farklı kurlar kullanmak zorunda kalırsanız, bunların gerekçesini ve dayanak belgelerini eksiksiz ekleyin.
-
Gümrük müşavirinizle birlikte hareket ederek, tartışmalı durumlarda yazılı yorum talebinde bulunun veya idari işlem riskini en aza indirecek alternatif beyan yöntemlerini kullanın.
18.6.2025
Реклама