ABD potas yasağını kaldırdı, Belarus siyasi tutukluları saldı
Belarus yönetimi, ABD’nin ülkenin potas ihracatına yönelik yaptırımları kaldırmasının ardından 123 siyasi tutukluyu serbest bıraktı. Serbest bırakılanlar arasında 2022 Nobel Barış Ödülü sahibi ve Viasna insan hakları örgütünün kurucusu Ales Belyatskiy de yer alıyor. Muhalif lider Svyatlana Tsihanouskaya, Belyatskiy’i Litvanya’daki ABD Büyükelçiliği’nde karşıladı. 2020 protestolarının önde gelen isimleri Viktor Babariko ile Maria Kolesnikova da özgürlüğüne kavuştu.
Adım, Donald Trump döneminde Minsk ile Washington arasında başlayan yakınlaşmanın en büyük af paketi olarak yorumlandı. ABD özel temsilcisi John Coale, yaptırımların kaldırılmasının ardından Belarus’taki diğer ekonomik kısıtlamaların da zamanla gevşetilebileceğini belirtti. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, serbest bırakılanlar arasında beş Ukrayna vatandaşının bulunduğunu ve bunların Kiev istihbaratının desteğiyle tahliye edildiğini açıkladı.
Buna karşın Belarus’ta hâlâ binin üzerinde siyasi tutuklu bulunduğu bildiriliyor. ABD Trump’ın “saygı duyduğunu” söylediği Belarus lideri Lukaşenko temaslarını, hem tutukluların serbest bırakılması hem de Ukrayna savaşının diplomatik çözüm arayışlarında Minsk’in rol oynayabileceği umuduyla sürdürüyor.
Belarus’ta 2020 seçimlerinden önce tutuklanan muhalif siyasetçi ve eski Belgazprombank başkanı Viktor Babariko, 114 siyasi mahkûmla birlikte serbest bırakılarak Ukrayna’ya gönderildi. Sınırda kısa bir açıklama yapan Babariko, kendisinin özgürlüğe kavuştuğunu ancak oğlunun hâlâ cezaevinde tutulduğunu söyledi. “Oğlumun dediği gibi, benim suçum soyadım” ifadeleri ülkede muhaliflere yönelik baskının sembolü olarak yorumlandı.
Viktor Babariko ile birlikte gözaltına alınan oğlu Eduard, üç yıl tutuklu kaldıktan sonra 2023’te 8 yıl hapis cezası almıştı. Hükümet, kendisini “kitlesel olaylar organize etmek” ve “vergi kaçırmak” gibi suçlarla itham etmişti. Baba Babariko ise iki yıl önce yolsuzluk suçlamalarıyla 14 yıl hapse mahkûm edilmişti. Muhalefet, her iki davanın da seçim sürecine müdahale amacı taşıdığını savunuyor.
13 Aralık’ta Belarus yönetimi toplam 123 siyasi tutukluyu serbest bıraktı. Aralarında Nobel Barış Ödülü sahibi Ales Belyatskiy ile muhalif lider Maria Kolesnikova da bulunuyor. Bir kısmı Ukrayna’ya geçerken bazı kişilerin AB ülkelerine gönderildiği belirtildi. Minsk’e yakın medya kaynakları affın “diğer devlet başkanlarının talepleri ve insani gerekçeler” doğrultusunda yapıldığını aktardı. Bu açıklama, hafta sonu Belarus lideri Aleksandr Lukaşenko’nun ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisiyle temas kurmasının ardından geldi.
Serbest bırakmaların ardından Washington, Belarus potas sektörüne yönelik bazı yaptırım tedbirlerini hafiflettiğini duyurdu. ABD yönetimi, bu adımın “insani jestlerin devamını teşvik etmeyi amaçladığını” belirtti. Belarus tarafı ise affın siyasi pazarlık değil “geleneksel insani değerlerin gereği” olduğunu savundu.
14.12.2025

Реклама