"Putin'in dile getirdiği parametrelerle neredeyse aynı"
Rusya’nın önde gelen siyaset ve güvenlik uzmanları, ABD’nin Ukrayna için hazırladığı yeni barış planına ilişkin ilk analizlerini yayımladı. Uzmanlar, planın Moskova’nın uzun süredir savunduğu yaklaşımlarla büyük ölçüde örtüştüğünü düşünüyor.
Siyaset analisti Fyodor Lukyanov, planı “Batı’nın Ukrayna stratejisinin tükendiğinin kabulü” olarak nitelendirdi. Lukyanov, son aylarda Washington’ın hem siyasi hem ekonomik açıdan Ukrayna dosyasını sürdürmekte zorlandığını, çatışmanın maliyetinin artık Amerika’nın iç siyasetine doğrudan etki ettiğini vurguladı. Analiste göre ABD yönetimi, uzun süreli bir çatışmanın bütçe üzerindeki baskısını kaldıramayacağı için diplomatik bir çıkış arayışına yöneldi.
Lukyanov ayrıca Washington’ın artık Ukrayna’daki askeri denklemi kökten değiştirme hedefinden vazgeçtiğini belirtti. Rus uzmana göre ABD, çatışmanın “kontrollü biçimde soğutulması” fikrine daha sıcak bakıyor. Lukyanov, Alaska görüşmelerinden sonra Rusya ile “zorunlu pragmatik bir diyalog” sürecinin başladığını ve bu sürecin barış planına doğrudan yansıdığını söyledi. Analist, “Bu planın bazı maddeleri Putin’in uzun süredir dile getirdiği parametrelerle neredeyse aynı” değerlendirmesinde bulundu.
Askeri uzman Ruslan Pukhov, planın askeri boyutuna odaklanarak Ukrayna ordusuna yönelik düzenlemeleri öne çıkardı. Pukhov, ordunun küçültülmesi, ağır silahların sınırlandırılması ve bazı sistemlerin tamamen yasaklanması gibi önerilerin sahadaki güç dengesiyle uyumlu olduğunu belirtti. Analiste göre Washington, Kiev’in mevcut askeri kapasitesini sürdüremeyeceğini görüyor ve bu nedenle “zorlayıcı yeniden yapılandırma” modeline geçiyor.
Pukhov ayrıca planın NATO’nun uzun vadeli stratejisiyle de uyumsuzluk taşıdığını ifade etti. Rus uzmana göre Avrupa’daki askeri uzmanların bir kısmı Ukrayna’nın asker sayısının yarıya düşürülmesini güvenlik açısından sakıncalı bulsa da Washington böyle bir indirimin kaçınılmaz olduğuna inanıyor. Pukhov, “Bu kırılma ABD ile Avrupa arasındaki stratejik tartışmayı daha da derinleştirebilir” dedi.
Rusya Bilimler Akademisi’ne bağlı Avrupa Enstitüsü uzmanı Dmitriy Suslov, ABD’nin yeni planını “zorunlu jeopolitik realizm” olarak tanımladı. Suslov’a göre Washington artık Ukrayna’da askeri üstünlük arayışından vazgeçmek zorunda kaldı çünkü bu hedef hem bütçeye hem de iç politikaya ağır yük bindiriyor. Uzman, Amerikan yönetiminin çatışmanın dondurulmasıyla hem Asya’ya odaklanmak hem de Avrupa’daki yükü hafifletmek istediğini belirtti. Suslov, özellikle Pentagon çevrelerinde Ukrayna’ya verilen askeri desteğin geri dönüşünün sınırlı olduğuna dair değerlendirmelerin güçlendiğini vurguladı.
MGIMO’dan siyaset analisti Andrey Kortunov, planın “Washington’ın Ukrayna konusunda stratejik bir sıçrama değil, stratejik bir geri çekilme” anlamına geldiğini söyledi. Kortunov’a göre ABD, sahadaki gidişatı değiştirecek bir kapasite görmediği için Moskova ile uzlaşmayı zorunlu bir seçenek olarak değerlendiriyor. Uzman, özellikle Rusçanın resmi statüsü ve ordunun küçültülmesi gibi maddelerin ABD’nin kırmızı çizgilerinden biri olmadığını, bu nedenle planın Rusya’nın uzun süredir savunduğu pozisyonlara yaklaştığını ifade etti. Kortunov, “Bu plan, çatışmanın sonunda Washington’ın değil Moskova’nın taleplerine yakın bir gerçeklik yaratıyor” değerlendirmesinde bulundu.
Moskova’daki Carnegie Politika Merkezi’nden Aleksandr Baunov ise planın Ukrayna’nın iç siyasetini doğrudan etkileme potansiyeline dikkat çekti. Baunov’a göre Washington’ın Kiev’e yönelik baskısı artarken Ukrayna içinde hem siyasi hem kurumsal kırılmalar yaşanabilir. Baunov, ABD’nin Zelenskiy yönetiminin yerini daha “müzakere edilebilir” bir kadronun alması fikrine giderek daha sıcak baktığını yazdı. Uzman, “Kuzey Amerika ve Avrupa’nın Ukrayna politikasında uyum azalıyor, bu da Moskova’nın diplomatik alanını genişletiyor” yorumunda bulundu.
20.11.2025
Реклама