"Yaptırım sonrası Türk rafinerileri geri adım atabilir"
Avrupa Birliği'nin Rusya’ya yönelik 18. yaptırım paketinin üçüncü ülkeleri nasıl etkileyebileceği tartışmaları sürüyor. Özellikle 105 “gölge filo” tankerine getirilen kısıtlamalar ve Hindistan’daki Rus yatırımlarına dair yaptırımlar dikkat çekerken, bazı Rus uzmanlara göre Türkiye’nin de dolaylı olarak etkilenmesi gündemde. Uzmanlar, Türk rafinerilerinin bu süreçte ABD’nin ikincil yaptırımlarından çekinerek Rusya’dan petrol alımını azaltabileceğini vurguluyor.
N. İzvestiya'nın haber analizine göre 2023’teki ambargolardan sonra Türkiye, Rusya’dan petrol ithalatını üç katına çıkarmıştı. 2021’e kıyasla artış 9,5 milyon ton olarak kaydedildi ve bu miktarın büyük bölümü Avrupa’ya yeniden ihraç edildi. Ancak AB’nin yeni paketinde, Türk rafinerilerinin bu sistemden dolayı yaptırımlara maruz kalma riski gündeme geldi.
Enerji analisti Aleksey Gromov, 2024 boyunca Türk rafinerilerinin fiyat tavanını ihlal etmemek için Rusya’dan alımları zaten birkaç kez askıya aldığını hatırlatıyor. Bu nedenle, yeni paketin uygulamaya geçmesiyle Türkiye’nin bu alandaki alımlarında daha ciddi bir azalma yaşanabileceği öngörülüyor.
Hindistan gibi büyük alıcılar Rus petrolüne olan bağımlılıklarını korumakla birlikte, fiyat indirimi taleplerini artırarak Rusya üzerindeki ekonomik baskıyı artırıyor. Türkiye tarafında ise durum daha karmaşık. ABD’nin ikincil yaptırımları nedeniyle Türk rafinerilerinin çekingen davrandığı ve bu yüzden gelecekteki sözleşmelerde Rus tedarikçilerin cazibesini kaybedebileceği belirtiliyor. Bu da Rusya’nın en büyük ikinci enerji müşterisi konumundaki Türkiye ile olan enerji ticaretinde önemli bir daralma riski doğuruyor.
Uzmanlara göre, Rusya'nın petrol ihracatının yüzde 13–15’lik kısmı Türkiye ve benzeri ülkelere yönelik. Bu kesimde yaşanacak bir daralma bile Rus bütçesini etkileyecek ölçekte. Üstelik AB’nin önerdiği yeni fiyat tavanı olan 47 dolar/varil seviyesi, Moskova'nın bütçe planlamasında öngörülen 55 dolar/varilin altına düşüyor. Bu nedenle bazı tahminler, Rusya’nın ek olarak 1,5 trilyon rubleye kadar bütçe kaybı yaşayabileceğini gösteriyor.
21.7.2025
Реклама