WhatsApp ve Telegram'ı engelleme tartışması neden alevlendi?
Rusya Devlet Duması’ndan yapılan yeni açıklamalar, ülkede popüler mesajlaşma uygulamaları WhatsApp ve Telegram’ın geleceği hakkında yeniden tartışmaları alevlendirdi. Bilgi Politikaları Komitesi Başkan Yardımcısı Anton Gorelkin, WhatsApp’ın Rus pazarından çekilmesine “hazır olması gerektiğini” belirterek, uygulamanın “dost olmayan ülkelerden gelen ve kısıtlanacak yazılım listesine” dahil edileceğini ileri sürdü. Bu listenin hazırlanması, Devlet Başkanı Vladimir Putin’in doğrudan talimatıyla hükümete verilmişti.
Rusya, Meta şirketini 2022 yılında "aşırılıkçı organizasyon" olarak tanıdıktan sonra Facebook ve Instagram’ı engellemişti, ancak WhatsApp o dönemde yaptırımdan muaf tutulmuştu. Aradan geçen sürede, bu muafiyetin ne kadar süreceği sık sık gündeme geldi. Dijital Kalkınma Bakanı Maksut Şadayev, geçtiğimiz aylarda “şu an için WhatsApp’ı engellemek için herhangi bir sebep olmadığını” belirtmişti. Ancak bazı vekiller bu konuda daha sert bir çizgi izliyor. Duma milletvekili Sergey Boyarskiy, Rusya’nın yerli mesajlaşma uygulaması Max’in “yakında yabancı muadillerini rekabet koşulları içinde geride bırakacağını” ifade etmişti.
Yasa yapıcıların hedefinde yalnızca WhatsApp yok. Telegram da bu tartışmaların merkezinde yer alıyor. Gorelkin’e göre, Telegram kullanıcılarının oranı %55 seviyesinde ve bu da onu ülkedeki ikinci en büyük mesajlaşma uygulaması yapıyor. Telegram’ın “dost olmayan yazılım” listesine alınmaması için Rus yasalarına tam uyum göstermesi gerektiğini söyleyen vekil, uygulamanın Rusya'da faaliyetini sürdürmek istiyorsa bunu açıkça kanıtlaması gerektiğini savundu. Bu açıklamalar, Kremlin'in teknoloji alanında daha sıkı kontrol politikasının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Telegram ile ilgili tartışmaları alevlendiren bir diğer unsur ise, uygulamanın Rusya’da temsilcilik açacağına dair çıkan haberler oldu. Bu iddia, “prizemnaya zakon” (inme yasası) kapsamında değerlendiriliyor. Bu yasa, yabancı dijital hizmet sağlayıcılarına ülkede ofis açma yükümlülüğü getiriyor. Ancak Telegram kurucusu Pavel Durov ve eski sözcüsü Georgiy Lobuşkin bu iddiaları kesin dille reddetti. Lobuşkin, “çeşitli nedenlerle Rusya'da ofis açma planlarının olmadığını” belirtirken, Durov ise Telegram’a karşı “yönlendirilmiş bir karalama kampanyası” yürütüldüğünü öne sürdü.
Rus medyasına yansıyan bazı yorumlarda, "küreselleşme" politikalarının dünyada zemin kaybettiği, "korumacı ve milli" politikaların ağırlık kazandığı, Batı'nın kontrol ettiği mesajlaşma uygulamalarına "ulusal güvenlik" nedeniyle güvenilemeyeceği, Çin'in uzun süre önce başlattığı "yabancı sosyal medya ve mesajlaşma uygulamalarını kontrol altına alma ya da engelleme" politikalarına Rusya'nın da katılacağı gibi vurgular dikkati çekiyor.
21.7.2025
Реклама