Putin'den talimat: "Batılı mesajlaşma uygulamaları kısıtlanabilir"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, hükümete Batılı ülkelerden gelen yazılım ve iletişim hizmetlerinin kullanımına yönelik kısıtlamalar getirilmesini öngören bir teklif hazırlama talimatı verdi. Haberi Kommersant gazetesi akşam saatlerinde manşetten duyurdu.
Rusya'da, "dost olmayan" ülkelerden gelen iletişim servislerinin kullanımına yönelik yeni kısıtlamalar getirilmesi kararı, Putin’in iş çevreleriyle gerçekleştirdiği toplantının ardından yayımladığı talimatta yer aldı.
Söz konusu belgede, “Rusya Federasyonu’nda kullanılan, dost olmayan yabancı devletler tarafından üretilmiş yazılımlara (iletişim servisleri dahil) ilave kısıtlamalar getirilmesine dair önerilerin sunulması” ifadesi yer aldı.
Hükümetin bu önerileri 1 Eylül 2025 tarihine kadar hazırlaması gerekiyor. Putin ayrıca, sonbahar başına kadar yerli yazılım ihracatçılarına yönelik ilave destek tedbirlerinin değerlendirilmesini de talep etti.
İletişim servisleri; mesaj gönderme, alma ve yönetme süreçlerini tek bir arayüzde toplayan haberleşme araçlarını ifade ediyor. Bu kapsamda, başta mesajlaşma uygulamaları, sosyal ağlar ve e-posta servisleri bulunuyor.
Putin’in bu talimatı, Mayıs ayı sonunda iş dünyasıyla gerçekleştirdiği toplantı sonrasında geldi. Toplantıda IVA Technologies şirketinin başkanı Stanislav Yodkovskiy, Zoom ve Microsoft gibi bazı yabancı şirketlerin Rusya’dan “tam anlamıyla” çekilmediğini belirterek, bu servislerin “biraz kısıtlanmasını” önermişti. Bu şirketlerin faaliyetlerinin Rus IT sektörüne milyarlarca ruble zarar verdiğini söyleyen Yodkovskiy’e, Putin “Tamamen katılıyorum. Onlar bizi boğmaya çalışıyor — biz de aynı şekilde karşılık vermeliyiz” diye yanıt vermişti.
Roskomnadzor, kişisel, finansal ya da kurumsal bilgilerin iletiminde kullanılması yasak olan yabancı mesajlaşma uygulamalarının listesini düzenli olarak güncelliyor. Ekim 2024’te Discord, Aralık ayında ise Viber engellenmişti.
Bireysel kullanıcılar açısından yabancı mesajlaşma uygulamalarıyla yazışmak yasak değil. Ancak bunlardan bazıları ülke içinde zaten erişime kapalı durumda: Instagram, Facebook (her ikisi de Rusya’da yasaklanan ve “aşırılık yanlısı” ilan edilen Meta şirketine ait) ve Twitter bunlar arasında. Devlet Duması’nda yapılan açıklamalara göre, Rusların yaklaşık %40’ı bu servislere erişmek için hâlen VPN kullanıyor.
1 Haziran 2025 itibarıyla, devlet kurumları, bankalar, telekom operatörleri, büyük sosyal ağlar, pazaryerleri ve finans kuruluşlarının vatandaşlarla resmi iletişimde yabancı mesajlaşma uygulamalarını kullanmaları yasaklandı.
2022 yılında hükümet, aralarında ABD’nin de bulunduğu “dost olmayan ülkeler” listesini onaylamıştı. Batı yaptırımlarına yanıt olarak zaman içinde bu liste genişletildi ve günümüzde yaklaşık 50 ülkeyi kapsıyor.
Bilgi ve İletişim Bakanı Maksut Şadayev ise, Batı menşeli bulut hizmetlerinin kullanımına aşamalı olarak sınırlama getirilmesini teklif etti. Şadayev’e göre, Rusya'nın kendi dijital altyapısı ve yazılım çözümleri, bu tür yabancı hizmetlerin yerini alabilecek düzeye ulaştı. Yeni düzenlemenin, yerli teknoloji sektörünü teşvik etmeyi ve dijital egemenliği güçlendirmeyi hedeflediği değerlendiriliyor.
Haziran sonunda Putin, yerli bir mesajlaşma platformunun kurulmasını öngören yasayı da imzalamıştı. MAX adı verilen bu yeni sistemin, devletin dijital hizmet platformlarıyla entegre edilmesi planlanıyor.
17.7.2025
Реклама