Parlament'ten bugüne Moskova: Çaya ekstra su 670 ruble!
Moskova’nın kahvesi iyi ama fiyatları uçuk "prestijli" zincir kafelerinden Kofemaniya’da yaşanan son olay, şehirdeki fiyat tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Bir müşteri, yalnızca çayına kaynar sıcak su (kipyatok) eklenmesini istedi fakat bu "masum" talep kasada "bağımsız bir ürün" olarak işlendi. Fişte “Infyuz 400 ml” adıyla (imfüzyon-sıcak su ekleme) görünen sıcak suyun bedeli tam 670 ruble, yani yaklaşık 9 dolar veya 370 TL olarak yansıdı.
Sosyal medyada paylaşılan bu fiş epeyce yankı yarattı. Her kafadan bir ses çıksa da, "Müşterisi o ürüne değil, mekanın imajına para harcıyor" diye yazanlar çopunluktaydı.
Aynı kafede cappuccino 500 ruble, latte 570–710 ruble, filtre kahve ise yaklaşık 590 rubleden satılıyor, ama bu fiyatlara rağmen tüm şubeleri yoğun talep görüyor. Kimisi "Moskova'nın en güzel kahvesini yapıyorlar" diye fiyatları kabulleniyor, çoğunluk "Kofemaniya en havalı kafe zinciri" diye ilgi gösteriyor.
Bu tartışma, kapitalizme geçilen ilk yıllarda sık sık haber konusu olan bir örneği ve "pazarlama stratejisi" derisini hatırlatıyor:
1990’ların başında ve ortasında Moskova’da Parlament sigarasının Marlboro’dan belirgin biçimde pahalı satılması da benzer bir şaşkınlık yaratırdı. O dönemki kayıtlara ve tüketici anılarına bakıldığında Marlboro’nun genelde 2–3 dolar arasında, Parlament’ın ise çoğu büfede 4 dolara kadar çıktığı görülür. Yani iki paket Marlboro parasına tek bir Parlament almak mümkündü. Bunun sebebi gerçek maliyet değil, markanın uydurduğu prestij algısı, kıt bulunması ve yeni açılan pazarda özel bir çabayla "lüks" kategorisine yerleştirilmesiydi.
Moskova’nın o yıllardaki tüketim kültürü adeta ayrı bir ekonomi dersi gibiydi. Parlament paketinin üzerindeki mavi çizgi, yeni zenginleşen kent sakinleri için sessiz bir statü işaretine dönüşmüş; fiyat ise arz-talep dengesi değil, müşterinin bu statüye ne kadar bedel ödeyebileceği üzerinden belirlenmişti.
Tam da bu yüzden Kofemaniya’daki 670 rublelik sıcak su olayı, Moskova’nın uzun yıllara yayılan bu tuhaf ekonomik mizahının güncel bir yansıması gibi okunuyor. Bir sosyal medya kullanıcısı "Dün prestijin bedeli Parlament paketine gizlenmişti, bugün ise kaynar suya. Ürünler değişiyor fakat Moskova’nın absürtlüğe gösterdiği soğukkanlılık değişmiyor. Şehrin ekonomisi yıllardır tek bir soruya aynı cevabı veriyor: “Pahalı mı?” Evet. “Neden?” Çünkü burası Moskova" diye yazıyor.
7.12.2025
Реклама