"Petrol devrinin sonu geldi" tahminlerinden sert geri adım
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), son raporunda küresel enerji tüketiminde fosil yakıtlardan hızlı çıkışın ertelendiğini kabul etti. Ajans, son beş yıldır “petrol ve gaz devrinin sona yaklaştığı” yönünde uyarılar yaparken bu yılki tahminlerini yukarı yönlü revize etti. Yeni öngörüler, Rusya, Suudi Arabistan ve ABD gibi enerji ihracatçısı ülkelerin lehine sonuçlandı. Uzmanlara göre, Trump yönetiminin yenilenebilir enerji sübvansiyonlarını azaltıp petrol ve nükleer sektörü destekleme politikası, ABD’nin enerji yönelimini kökten değiştirdi. Böylece Washington’un “yeşil dönüşüm” stratejisi yerini “enerji güvenliği” önceliğine bıraktı.
BBC'nin haberine göre, IEA Başkanı Fatih Birol, “Son bir yılda dünya değişti” diyerek kararın gerekçesini açıkladı. Avrupa’nın Rus enerji kaynaklarına uyguladığı yaptırımlar ve gaz ambargosu hazırlıkları, Batı’nın enerji politikalarını yeniden şekillendirdi. Ancak asıl etki, büyüyen Asya ekonomilerinden geldi. Çin, Hindistan ve Güneydoğu Asya ülkelerindeki gelir artışı enerji talebini hızla yukarı çekiyor. Ajansın yeni projeksiyonuna göre küresel petrol talebi 2030’a kadar büyümeyi sürdürecek, mevcut politikalar değişmezse bu eğilim 2050’ye kadar devam edecek. Gaz talebinin zirve yapması ise en iyimser senaryoda bile 2030’ların sonlarını bulacak.
Bu revizyon, OPEC ve enerji üreticileri tarafından memnuniyetle karşılandı. Örgüt yaptığı açıklamada “IEA’nın cesur tahminleri sonunda gerçeklikle yüzleşti” ifadesini kullandı. Enerji devleri artık yatırımlarını durdurmak yerine yeni sondajlara yöneliyor. ABD, Katar, Kanada ve Avustralya’da sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) kapasitesinin hızla artması, piyasada arz fazlası yaratacak. Bu gelişme kısa vadede Avrupa için olumlu: elektrik, ısınma ve yakıt fiyatlarının düşmesi bekleniyor. IEA verilerine göre 2030’a kadar küresel LNG arzı 300 milyar metreküp artacak — bu, Rusya’nın Avrupa’ya savaş öncesi yıllık gaz ihracatının iki katına eşdeğer.
Uzmanlar, bol gaz döneminin Avrupa’nın enerji güvenliğini güçlendireceği görüşünde birleşiyor. Columbia Üniversitesi’nden Akos Los, “Bu bolluk dönemi, Avrupa’nın Rus gazından vazgeçme hedefini sarsmadan sürdürmesini sağlayacak” dedi. Ancak bazı analistler temkinli. Wood Mackenzie’den Tom Marzek-Manser, “Eğer savaş biter ve yaptırımlar gevşerse, Rusya yeniden Avrupa pazarına dönebilir” görüşünde. Aynı uzman, 2030 sonrası olası gaz açığının Rus LNG’sine kapı aralayabileceğini belirtiyor. Böylece, Batı’nın “petrol ve gazın sonu” öngörüsü bir kez daha ertelenmiş, enerji diplomasisinde dengeler yeniden ihracatçıların lehine dönmüş görünüyor.
16.11.2025
Реклама