Moskova’da psikolojik sorunların nedeni hava kirliliği mi?
Moskova’da son altı yılda psikolojik rahatsızlıkların görülme oranı neredeyse yüzde 40 artış gösterdi. Moskviçmag dergisinin haberine göre, 2024 yılında şehirde 100 bin kişiye düşen vaka sayısı 412’ye ulaşırken, toplamda 54 binden fazla kişide yeni tanı kondu. Uzmanlar bu artışın temelinde pandemi sonrası stres, özel askeri operasyon gündemi, ekonomik krizler ve kent yaşamının yarattığı yalnızlık duygusunun yattığı görüşünde. Ancak son dönemde dikkat çeken yeni bir faktör daha var: Hava kirliliği.
Uzmanlar, havada bulunan ve PM 2.5 olarak adlandırılan mikroskobik parçacıkların insan beyninde iltihaplanma ve sinir hücrelerinde hasara yol açabildiğine dikkat çekti. Bu parçacıkların depresyon, anksiyete ve hatta bunama riskini artırabileceği yönünde bilimsel veriler artıyor. ABD ve Danimarka’da yapılan geniş ölçekli araştırmalar, yüksek hava kirliliğiyle bipolar bozukluk, depresyon ve kişilik bozuklukları arasında istatistiksel ilişki bulunduğunu ortaya koydu.
Moskova’daki yetkililer ise mevcut hava kalitesinin yasal sınırlar içinde olduğu iddiasında. Ancak uzmanlar, megakentlerde trafiğin yoğun olduğu bölgelerde PM 2.5 parçacıklarının ciddi şekilde biriktiğini ve özellikle otoyollara yakın alanlarda yaşayanların daha büyük risk altında olduğunu vurguluyor. Çevre bilimciler, başlıca kirletici kaynağın dizel motorlar ve yoldan yayılan mekanik aşınma parçacıkları olduğu görüşünde.
Londra gibi bazı şehirlerin “düşük emisyon bölgeleri” sayesinde bu sorunu kısmen kontrol altına aldığına dikkat çeken çevreciler, Moskova için de benzer önlemlerin tartışılması gerektiğini savunuyor. Uzmanlara göre hava kirliliğinin ruh sağlığı üzerindeki etkisi hâlâ araştırma konusu, ancak özellikle çocuklar ve yaşlılar açısından riskin küçümsenmemesi gerekiyor. Uzun vadede kent planlamasında çevresel faktörlerin daha çok dikkate alınması çağrısı yapılıyor.
4.7.2025
Реклама