Rus ekonomisi: Beklentiler, endişeler...
İki çeyrek üst üste ekonminin daralması, resesyona girildiğinin teknik açıdan ilanı anlamıan geliyor. Rusya bu yolda mı? İşte son gelişmeler, değerlendirmeler:
2025’in ilk çeyreğinde Rusya’nın mevsimsel etkilerden arındırılmış gayrisafi yurt içi hasılası (GSYİH) %0,6 oranında gerileyerek 2022 ortasından bu yana ilk kez küçüldü. Rosstat verilerine göre, en sert düşüş maden sektöründe yaşandı. Petrol ve doğal gaz üretimindeki azalma, bu çeyrek sonuçlarına belirleyici etki yaptı. Gaz üretimi %5,5 gerilerken, özellikle Ukrayna üzerinden yapılan ihracatın durması ve ABD'nin sıvılaştırılmış gaz tesislerine yönelik yaptırımları bu düşüşte etkili oldu. Uzmanlara göre, bu gelişmeler yaşanmasaydı ekonomi neredeyse durağan kalabilir, yıllık bazda büyüme %1,8’e kadar çıkabilirdi.
Yalnızca enerji değil, emlak, bilgi ve iletişim, ticaret gibi tüketici odaklı sektörlerde de küçülme yaşandı. Özellikle gayrimenkul işlemleri %3,2, bilgi ve iletişim %2,2 ve ticaret %1,2 oranında daraldı. Buna karşılık finans, sigorta, inşaat, kamu yönetimi ve tarım sektörlerinde büyüme görüldü. Ancak genel tabloya bakıldığında, 20 temel sektörden 14’ü yılın ilk çeyreğini negatifte kapattı. Ekonomistler, bu geniş tabanlı yavaşlamayı Merkez Bankası’nın sıkı para politikası ve yüksek faiz oranlarının etkisiyle açıklıyor.
Resesyon endişesi gündemde
Ekonomi Bakanı Maksim Reşetnikov, verilerin “soğuma” sinyali verdiğini ancak ekonominin henüz resesyonda olmadığını ifade etti.
Merkez Bankası Başkanı Elvira Nabiullina ise yaşanan daralmayı “aşırı ısınmadan çıkış” olarak yorumladı.
Uzmanlara göre, teknik resesyon için art arda iki çeyrek negatif büyüme gerekiyor. İlk çeyrek sonucu ve yüksek geçen 2024 son çeyreği birlikte değerlendirildiğinde, ekonominin hâlâ pozitif bölgede olduğu vurgulanıyor. Ancak risklerin arttığı, özellikle enerji dışı sanayide ve tüketici talepli sektörlerde alarm işaretleri verildiği de göz ardı edilmiyor.
2025’in ikinci yarısında OPEC+ çerçevesinde petrol üretim kotasının artırılması ve iç talepte toparlanma umut verse de, iş dünyasının beklentileri zayıf seyrediyor. Haziran ayında iş dünyası güven endeksi keskin bir düşüş yaşadı. Artan faizler yatırım iştahını kırarken, tüketici talebinde de belirgin bir yavaşlama gözlemleniyor. Uzmanlar, yılın tamamında büyümenin %1,5 civarında kalabileceğini, Maliye Bakanlığı’nın 2,5%’lik tahmininin ise iyimser kaldığını değerlendiriyor. İkinci yarıda mali teşviklerin azalması durumunda, tek destek kalemi de zayıflayabilir.
30.6.2025
Реклама