2006'ya Türkiye açısından bir bakış: Eşekten düşenlerin Rusya'sı
![]()
“Dinle ey çekirge!” dedim, içimden. Sonra etkisi daha fazla olsun diye, çayımdan koca bir yudum alıp ağır ağır anlattım: “Bana kalırsa, 2006’da bazı şirketler, Türkiye’de büyük olmanın Rusya’da da kendilerini kolay tarafından ‘büyük’ yapamayacağını, bu ülkeyi küçümsemenin faturasının çok ‘büyük’ olacağını yaşayarak öğrendiler. Rusya’da sıfırdan zirveye çıkanları küçümseyip, onlara ‘Piyango vurmuş’ muamelesi yapmaktan vazgeçip, deneyimlerinden, Rusya birikimlerinden istifade etmeyi öğrenebildilerse yine de kendilerini kazançlı sansınlar. Budur yılın hadisesi!”
Eh ben böyle deyince o Boyner’den girdi Divan’dan ve Sultanahmet Köftecisi’nden çıktı. 2006’ya şaşaa ile “Rusya’yı fethedeceğiz” nidalarıyla girip, yanlış adımların sonucu isimlerini ‘kaybedenler’ hanesine yazdıranların gıybetini yapmaya başladı. Mevzuyu, “Hepsi bizim şirketimiz, inşallah derslerini almışlardır, bundan sonra başarılı olurlar” diye Türk’e Türk propagandası ve güzel temennilerle bağladık!
Beni en çok umutsuzlandıran ne, biliyor musunuz? Türk müteşebbislerin bu pazara ayak basışından bugüne en az 15 sene geçmiş iken... Rusya ile ilgili kitaplar, dergiler, siteler, köşe yazıları, araştırma raporları, bölük pörçük de olsa çoğu bilgi orta yerde iken... ‘Yurdum insanı’nın astarından çıkma zavallı ‘işadamı adayları’ bir yana; şirketine, ünvanına, eğitimine bakıp da akılselim sahibi olduğuna iman edeceğiniz insanlar arasında bile “100 dolara bir ay geçinilebilen, açlıktan milletin kedi köpek yediği, ne mal götürsen havada kapışılan bir ülkeye” geldiklerini sanan o kadar çok ademoğlu dolaşıyor ki buralarda, şaşarsınız. Üç günlüğüne fuara gelip Rusya uzmanı olanlar mı ararsınız, “Bana perdelik kumaş satın alan bütün Rus şirketlerinin faks numarasını –dikkat buyrun, e-mail adresini bile değil- yollayın” diyerek pazara hamle yapanları mı... Dünyanın her köşesinden gelip şirketini kuran, numuneleri ofise, malları deposuna yığan işadamlarının arasında hala koltuğunun altında Türkçe katalog, elinde ‘fenni sünnetçi’vari fotoğraflı kartvizit ile Rus müşteri arayan mı... “Bu kadar cehalet ancak eğitimle mümkün” dedirtecek ibret vakalarının bini bir para.
Oysa Rusya, değil 10-15 yıl öncesinin, iki-üç yıl öncesinin Rusya’sı bile değil. Dinamizm, değişim müthiş. Eğitimli insan gücü sayesinde kabuk kırılıyor, hızlı değişime adapte olunuyor. Başa bela tembellik, petrol gelirlerinin rehaveti, Sovyet devrinden miras iş yapmadan para kazanma alışkanlığı ve günü kurtarma alışkanlığı da yavaş yavaş rekabetçi sistemin dişlilerine girmeye başlıyor. Onlar kendini geliştirdikçe, bizim doldurduğumuz boşluklar azalıyor, para kazanmamız zorlaşıyor. Velhasılı Rusya’da hayat zorlaşıyor. Darwin’in ‘doğal seleksiyon’u Pazar ekonomisinde de işliyor. Ortalık boş iken herkesin yaptığını yapanın, her malı her fiyata satanın para kazandığı ‘altın dönem’ bitti artık. Feci rekabet, kar marjlarını hızla düşürüyor. şimdi yeni şeyler yapmak, yaratmak, farklı olmak lazım.
Rotasını Rusya’ya çevirenler şimdi bir daha düşünsün: Pazar, 10 yıl evvelki gibi kollarını açmış bir halde beklemiyor onları. Artık ekmeği kapmak için işinin ehli olmak, dayanma gücü ve sermaye sahibi olmak da yetmiyor. Bu ülkenin şartlarını, oyunun kurallarını, pazarın değişen şartlarını iyi bilmek gerekiyor. ‘Buralı’ olmak gerekiyor. Rusya, eskiden olduğu gibi büyüklük pozlarıyla deplasmana gelip bir gol atıp üç puanla kaçılıp gidilecek yer değil; burayı kendi evi yapıp postu sermeden, cefasını çekmeden sefasını sürecek devir geçti.
Hazır 2007 Türkiye’de ‘Rusya Yılı’ olarak kutlanacakken, yine bu diyar ‘gözde pazar’ olarak ışıldayacakken biz insanlık görevimizi yapalım ve temcit plavımızı hiç değilse herkes bir kaşık tadana kadar önünüze sürmeye devam edelim istedik. Bize inanmayan gidip eşekten düşenlere, mesela Boyner’e soruversin!
Реклама