Piskoposluk Rus edebiyatının kült eserine savaş açtı
Rus Ortodoks Kilisesi'ne bağlı Vladimir piskoposluk bölgesi, 4 Eylül'de yayımladığı bir bildiriyle, yazar Venedikt Yerofeyev'in başyapıtı kabul edilen Moskova-Petuşki adlı düzyazı şiirinin "yüceltilmesi ve kahramanlaştırılmasına" karşı çıktı. Piskoposluk yönetimi, Sovyet dönemi yeraltı edebiyatının ikonik eserini, "ahlaki bir idealdan yoksun" ve "yıkıcı bir mesaj taşıyan" bir çalışma olarak niteledi. Kilise yetkilileri, toplumun ahlaki bir modele ihtiyaç duyduğu bir dönemde, eserin "çıkmazı ve hatta ahlaksızlığı" teşvik ettiğini öne sürdü.
Piskoposluğa bağlı edebiyat eleştirmenleri, Yerofeyev'in eserlerinin ulusal kimliği çarpıttığını, ahlaksızlığı yaydığını ve Tanrı'ya karşı saygısız bir tasvir sunduğunu iddia ediyor. Yapılan açıklamada, metinlerde Tanrı'nın varlığının "aşağılayıcı ve küfürlü imgelerle" alaycı bir şekilde sorgulandığı, bunun yaratıcı bir arayış değil, kutsala hakaret olduğu ileri sürüldü. Ayrıca, eserlerin tamamen "amaçsızlık, boşunalık ve varoluşsal çıkmaz" fikriyle örülü olduğu, umut ve kurtuluş temalarının bilinçli olarak dışlandığı kaydedildi.
Öte yandan Nezavisimaya'nın aktardığına göre kilise içinde esere yönelik farklı sesler de mevcut. Kilise'nin toplum ve medya ile ilişkilerden sorumlu sinodal departmanının başkanı Vladimir Legoyda'nın editörlüğünü yaptığı Foma dergisi, Ekim 2024'te yayımlanan bir makalede tam tersi bir bakış açısı sunmuştu. Makalede, Yerofeyev'in hayatı boyunca Kutsal Kitap'ı düşünerek okuduğu ve eserlerinin aslında derinden İncil'deki anlamlarla yüklü olduğu belirtilmişti.
Edebiyat eleştirmenleri ise uzun süredir eserin sonunun, mahşerin dört atlısına gönderme olduğunu ve ana karakterin bir tür modern Çarmıh yaşadığını savunuyor. Metindeki "Talitа kumi" (Kız, sana söylüyorum, kalk!) gibi doğrudan İncil'den alıntılar, umut ve diriliş temalarını işaret ediyor. Hatta eser, Sovyetler Birliği döneminde, 1987'de "Trezvost i Kultura" (Ayıklık ve Kültür) dergisinde, alkol karşıtı bir kampanyanın parçası olarak yayımlanmış ve sağlıklı yaşamı teşvik etmek için kullanılmıştı.
Yeroveyev'in 1973'te yazdığı Moskova - Petuşki kitabı Türkiye'de 2017 yılında Notabene yayınları tarafından Ali Rıza Dırık'ın çevirisiyle yayınlanmıştı.
6.9.2025
Реклама