Rus girişimcilerin 'en başarısız' iddialı startup hikayeleri
Rusya'dan pek çok başarı hikayesi kadar, farklı nedenlerle hedefi bulamayan "başarısızlık projeleri" de çıkıyor. Forbes Rusya’nın “Startup Mezarlığı” derlemesi, son iki yılda Rus girişim ekosisteminin yaşadığı büyük sarsıntıyı özetliyor. 2022–2025 döneminde yatırım hacmi yüzde 70 azaldı, risk sermayesi daraldı ve birçok umut vadeden proje finansman bulamayarak kapandı. İşte Rus girişimcilerinin büyük iddialarla başlattığı ancak sürdüremediği dokuz girişimin kısa hikayesi.
1. Yalla Market (2025)
Dubai’de Rus girişimciler Leonid Dovbenko ve Stanislav Seleznev tarafından kurulan bu hızlı market teslimat servisi, 17,7 milyon dolar yatırım topladı. Ancak “express teslimat” rekabetinde ayakta kalamadı. Amazon benzeri devler pazarı kendi altyapılarıyla doldurunca, Yalla Market gelir elde edemedi ve 2025’te kapandı. Kurucular aynı yıl projeyi YallaHub adıyla lojistik danışmanlık hizmetine dönüştürmeye çalıştı, fakat o da başarısız oldu.
2. iFarm (2025)
“Dikey tarım” modeline dayalı akıllı seralar kuran iFarm, 2017’de oyun geliştiricisi Aleksandr Lıskovskiy tarafından başlatıldı. Finlandiya merkezli şirket, 5 milyon dolarlık yatırım topladı ancak pandemi, yaptırımlar yüzünden iflas etti. Rusya’daki iki iştiraki şu anda iflas sürecinde, yurtdışı kolu ise küçük ölçekte faaliyetini sürdürüyor.
3. Arrival (2024)
Eski Rusya İletişim Bakan Yardımcısı Denis Sverdlov’un kurduğu İngiltere merkezli elektrikli araç üreticisi Arrival, 1 milyar dolarlık yatırım almıştı. 2021’de Nasdaq’ta 13,6 milyar dolar değerlemeyle halka açıldı ama üretimi başlatamadan nakit akışını kaybetti. 2024’te Lüksemburg mahkemesi şirketi resmen iflas etti.
4. Anabar (2024)
Wildberries ve Ozon gibi pazaryerlerinde satışları otomatik yöneten bu platform, Tsian’dan gelen yöneticiler tarafından kuruldu. 3,5 milyon dolarlık fon aldı ancak 2024 sonunda durduruldu. Ozon kendi reklam çözümlerini geliştirmeye başlayınca, Anabar’ın yazılımı işlevsiz hale geldi. Kurucu Pyotr Markov’un sözüyle: “Savaştık, savaştık, ama paramız bitti.”
5. Greeno (2023)
Buru! ve Healthy Food kurucuları tarafından Dubai’de kurulan sağlıklı yemek otomat zinciri, pandemi sonrası ofislere dönüşün gerçekleşmemesi nedeniyle iflas etti. Kurucu Aleksandra Dorf tüm birikimini (yaklaşık 100 bin dolar) kaybetti.
6. Refocus (2023)
Skyeng ortaklığıyla Filipinler ve Endonezya’da dijital pazarlama eğitimi sunan online okul, kısa sürede büyüyüp Forbes’un “en umut verici 10 startup” listesine girdi. Ancak öğrenciler taksitli ödemeleri aksattı, yerel finans ortağı geri çekildi ve girişim 2023 ortasında kapandı.
7. Happyō (2023)
“İyilik sosyal ağı” fikriyle doğan Happyō, kullanıcıları küçük iyilikleri paylaşmaya teşvik ediyordu. 1,5 milyon dolar yatırım aldı ama yeterli kullanıcıya ulaşamadı. Kurucuları, reklam bütçeleri tükendikten üç ay sonra projeyi sonlandırdı.
8. Superdao (2023)
Rus girişimci Yuri Lifşits’in ABD’de kurduğu Superdao, kripto dünyasında “merkeziyetsiz organizasyonlar için işletim sistemi” geliştirmeyi hedefliyordu. 11,5 milyon dolar yatırım topladı, ancak NFT ve DAO pazarının çöküşüyle modelini sürdüremedi.
9. SmaSS (2023)
Anton Kramarov’un “akıllı kamera” girişimi, Toshiba ile ortaklık görüşmeleri yürütmüş, hatta üretimi Tayvan’a taşımıştı. Ancak satışlar düşüktü, teknolojik performans tatmin etmedi. 2022 sonrası Japon ortak da çekilince proje son buldu.
Bu dokuz örnek, Rus startup dünyasının en parlak vitrininden kısa sürede “iflas defterine” düşen isimleri bir araya getiriyor. Uzmanlara göfre girişimciler için ders net: büyüme değil, sürdürülebilirlik artık tek ölçüt haline geldi.
9.11.2025
Реклама