Sanayi soğuyor: Savunma harici sektörlerde sert düşüş
Rusya Federal İstatistik Servisi (Rosstat), 2025’in ilk yarısına ilişkin sanayi üretim verilerini yayımladı. Genel tabloda yıllık bazda yüzde 1,4’lük ılımlı bir artış kaydedilmiş olsa da bu büyümenin neredeyse tamamı, savunma sanayisine yönelik “özel” sektörlerdeki üretim artışından kaynaklanıyor. Öte yandan, savunma harici sanayi kolları daralmaya girmiş durumda. Kommersant'ın konuyla ilgili haberinde, otomotiv üretiminin 2022’den bu yana yüzde 47 azalırken, ahşap işleme sektöründeki düşüşün yüzde 18’i bulduğuna değiniliyor. İnşaat malzemeleri üretiminde de dikkat çekici bir gerileme söz konusu.
Sanayi üretimindeki bu yavaşlama, enerji üretimindeki düşüşle de teyit edildi. 2025’in ilk altı ayında elektrik üretimi, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,9 azaldı. Uzmanlar, bu düşüşü enerji yoğun sektörlerdeki zayıflamanın doğrudan göstergesi olarak yorumladı. Aynı dönemde sanayi ürünleri fiyatlarının üç aydır üst üste düşmesi de hem iç talepte hem de ihracatta yaşanan sorunlara işaret ediyor. Yine de üretim seviyesi, 2022 ortalamasının hâlâ yüzde 10 üzerinde.
Haziran ayı verileri ise sanayi üretiminde belirgin bir dalgalanma olduğunu ortaya koydu. Mayısta yüzde 1,6 artan üretim, haziranda yüzde 1,9 oranında geriledi. Bu dalgalanmada savunma sanayisindeki düzensiz üretim temposu etkili oldu. Aynı ayda ulaşım araçları üretimi yüzde 26,8, bilgisayar ve optik ürünler yüzde 8,6, deri ürünleri ise yüzde 4,7 oranında düştü. Buna karşılık basım, tütün ve metal ürünleri sektörlerinde sınırlı artışlar kaydedildi.
Sektördeki karamsar tablo, beklenti anketlerine de yansımış durumda. Rusya Bilimler Akademisi'nin Temmuz ayında güncellediği sanayi güven endeksi, 2016 ve 2022 kriz dönemlerinin bile altına inerek yalnızca 2008-2009 ve 2020 küresel krizlerinde görülen seviyelere yaklaştı. Ankete katılan işletmelerin yüzde 61’i, talebin "normalin altında" olduğunu beyan etti. Satış ve üretim planlarındaki iyimserlik azaldı. Böylece Rusya sanayisi, beklenti açısından Euro Bölgesi'nin dahi gerisine düştü.
Uzmanlar, yılın geri kalanında yatırımcıların güvenini tazeleyecek bir toparlanma yaşanması için Merkez Bankası'nın para politikasında belirgin bir gevşeme adımı atması gerektiği fikrinde.
25.7.2025
Реклама