Ruslar'dan 'öz kontrol': 8 milyon kişi kendine kredi yasağı koydu
Rusya’da 1 Mart’ta kullanıma açılan ve e-Devlet sistemi üzerinden erişilebilen “kendi kendine kredi yasağı” hizmeti, ilk ayında 8 milyondan fazla kişi tarafından aktif hale getirildi.
Bu sistem, kişinin kendi iradesiyle kendisine kredi ve mikrofinans başvurularını otomatik olarak engellemesini sağlıyor.
Uygulamanın bu kadar kısa sürede milyonlara ulaşmasının temel nedenlerinden biri ise artan dolandırıcılık vakaları.
Kişisel verilerin çalınmasıyla adına habersiz kredi açılan vatandaşlar, uzun ve çoğu zaman başarısız mücadeleler sonrası borcu ödemek zorunda kalabiliyor. Bu riski ortadan kaldırmak isteyen vatandaşlar, özellikle yaşlılar gönüllü olarak sistemde kendilerine “kredi yasağı” tanımlıyor.
Bunun yanı sıra borçlanma bağımlılığı yaşayan bireyler için de bu sistem bir tür “ekonomik fren” işlevi görüyor.
Vedomosti'nin haberine göre bazı kişiler, bir krediyi ödeyemeden diğerini çekiyor, bu da bir döngüye dönüşüyor. Krediye kendi isteğiyle erişimi durdurmak bu kısır döngüyü kırmak isteyenler için etkili bir çözüm.
Merkez Bankası verilerine göre, samozapret (kendi kendine yasaklama) sistemine başvuranların yüzde 44’ünün bankalara hiçbir borcu yokken, yüzde 26’sı hayatında hiç kredi kullanmamış. Ortalama yaş 40 civarında. Ancak bu uygulamayı kullanan mikrofinans müşterilerinin oranı yüzde 1’in altında. Görünüşe göre, en yüksek risk grubundakiler bile sistemi benimsemekte isteksiz.
Bazı uzmanlara göre bankalar bu yeni dalgadan memnun değil, çünkü potansiyel milyonlarca müşteri sistem dışına çıkıyor.
Ancak ekonomistler, sistemin hem birey hem de ekonomi için uzun vadede koruyucu olduğunu savunuyor.
Finans uzmanı Mihail Beliaev'e göre, bu sistem “dolandırıcılara değil, bireylere karşı bir koruma kalkanı” sunuyor. Dahası, sistem esnek: dileyen vatandaş yasağı kaldırabiliyor, sonra yeniden koyabiliyor ve bu işlem tamamen ücretsiz.
Yine de bazı milletvekilleri, bu hizmetin ücretli olması gerektiğini tartışmaya açmış durumda. Şimdilik uygulama hem etkili hem de erişilebilir bir çözüm olarak öne çıkıyor ve Rus vatandaşları, devletin sunduğu bu basit ama güçlü aracı aktif biçimde kullanmaya devam ediyor.
23.4.2025
Реклама