Rusya bankacılık sektöründen önemli bir haber daha: Otkritie Bank’ın ardından, ülkenin önde gelen özel bankalarından Binbank’ın da Merkez Bankası kontrolüne geçmesinin “an meselesi” olduğu iddia edildi. Haberi, Rusya’nın saygın ekonomi gazetesi Vedomosti, Merkez Bankası ve Binbank’tan üst düzey kaynaklara doğrulattığını duyurdu.
Petrolden finans ve emlak sektörüne kadar varlıklarıyla bilinen, ülkenin önde gelen oligarklarından Mihail Gutseriyev ailesine ait olan Binbank’a yarın Merkez Bankası tarafından geçici yönetim atanması bekleniyor. Binbank’ın sahibi “Safmar” şirketinin, aktiflerini satın almasını uzun süredir Rusya Merkez Bankası’ndan talep ettiği ve kağıt üstünde sahip kalmakla birlikte yönetini devretmek istediği bildirildi.
Binbank “İnterfaks 100” listesine göre, aktifleri bakımından ülkenin 12’inci büyük bankası. 2017’nin ilk yedi ayında bankanın 2 milyar ruble karda olduğu görülüyordu.
Binbank’ın Merkez Bankası tarafından “kurtarma operasyonları”nda kullanılmak amacıyla oluşturulan bankacılık sektörü kosolidasyon fonuna devri bekleniyor.
Bankada sorunların, Rost Bank ve MDM Bank alımları ile hızlı bir büyümeye girişilen 2015’den beri sürdüğü, artık yönetilemez hale geldiği belirtiliyor. Binbank’ın son dönemde durumu düzeltmek için yoğun çaba harcadığı, ağustos ayında pasiflerini yüzde 5 azaltıp Merkez Bankası’na olan yükümlülüklerini 50 milyar rubleden 34 milyar rubleye düşürdüğü kaydediliyor.
Binbank’ta çözüm olarak, Otkritie Bank’ta olduğu gibi Merkez Bankası’na hisse satışının öngörüldüğü vurgulanıyor.
Binbank, ağustos ayında en fazla mevduat kaydeden üçüncü banka olarak açıklandı. Otkirite Bank’tan 151 milyar ruble, Sberbank’tan 34,9 milyar ruble, Binbank’tan da 22,1 milyar ruble mevduat çekildi.
Forbes dergisinin Rusça versiyonu, Rusya’nın en zengin ailelerini belirlediği araştırmasında ilk sıraya Binbank'ın sahibi Gutseriyevleri koymuştu.
Sanayi ve finans holdingi Safmar’ın sahibi Sait Salam Gutseriyev’in 1,2 milyar dolar, aynı holdingin kurucusu ve petrol şirketi Russneft’in Yönetim Kurulu Başkanı olan kardeşi Mihail Gutseriyev’in 5,5 milyar dolar, Said Gutseriyev’in 770 milyon dolar, aile üyesi Bilan Ujahov’un 40 milyon dolar serveti olduğu hesaplanıyor. Böylece Gutseriyevlerin, toplam 9,91 milyar dolar servetle bugün Rusya’nın en varlıklı ailesi olduğu belirtiliyor.
Bu arada İsveçli Nordea Group Rusya'daki tek aktifi Nordea Bank'ı satışa çıkarmayı değerlendiriyor. Vedomosti gazetesinin haberine göre, banka yetkilileri yıl başından bu yana potansiyel yatırımcılarla görüşme yürütüyor.
Bankanın satılması durumunda Nordea Rusya'dan tamamen çıkmış olacak. Bununla birlikte, bu denli büyük bir aktifin satışının kolay olmayacağı tahmin ediliyor. Öte yandan, Nordea Group temsilcisi haberleri "piyasa spekülasyonu ve söylentiden ibaret" şeklinde değerlendirdi.
Rusya'daki bankaları aktif büyüklüğüne göre kıyaslayan Interfaks-100 sıralamasında Norde Bank 210,7 milyar rublelik (3,6 milyar dolar) aktifle 39'ncu.
Otkritie Bank'daki durumu TürkRus.Com dün şu haberle manşete taşımıştı:Rusya’nın derdi: Devlete borcu tek başına 17 milyar doları aşan "batık" banka...
Rusya’da özellikle finans sektöründe herkes nefesini tuttu, Merkez Bankası tarihinin en büyük “kurtarma” operasyonunun akibetini izliyor… Verdiği krediler bakımından ülkenin en büyük özel bankası olan ve batma riskine karşı Merkez Bankası’nın yüzde 75 hissesini satın almak zorunda kaldığı “Otkritie Bank”tan kritik bilgiler geliyor:
Merkez Bankası’nın dün yayınladığı rapora göre, “Otkritie Bank”ın krizden çıkmak için Merkez’den aldığı borcun tutarı 1 trilyon rubleyi, yani 17 milyar doları aştı.
Analistler, Merkez Bankası’nın “batmasına izin verilmeyecek kadar büyük” olan “Otkritie Bank” krizindeki durumuna, “Kırk katır-kırk satır” ikileminini hatırlatan bir yorum getiriyor:
“Batmasına izin verilmeyip devlet fonları ile sorunun aşılmaya çalışılması, finans sektöründe daha derin krizin önünü kesen bir adım oldu. Buna mecbur kalındı.
Ancak diğer yandan, devlet kurumları ve şirketleri ile bu kadar iç içe ilişkileri olan, riskli yöntemlerle sürekli büyüyen bir bankanın, iflasın eşiğine geldiği anda sıkıntılarının anlaşılıp devlet fonları ile kurtarma operasyonu yapılmak zorunda kalınması, Merkez Bankası’nın piyasadaki denetim görevini ne kadar etkili yaptığını sorgulatıyor.
Ya banka batıp sektörde artçı etkileri yaşanacaktı, ya da en zor dönemde devletin sınırlı kaynakları mecburen kullanılacaktı. İki kötü yöntemden, piyasaya daha az zarar verecek olanı seçildi.”
RBC’nın aktardığı verilere göre, “Otkritie Bank”ın Merkez Bankası’na olan borcu 1 Ağustos’ta 338 milyar ruble iken ağustos sonundan 728 milyar rubleye, bu hafta başında ise 1,06 trilyon rubleye çıktı.
Kritik durumun medyaya yansıması üzerine ağustos sayında bankadan mudiler 300 milyar rubleye yakın mevduat çekti. Bundan doğan açık da Merkez Bankası kaynaklarından karşılanmış oldu. Bankada kalan mevduat miktarı 662 milyar rubleye düştü.
Son rapora göre tüm bankacılık sektörünün Merkez Bankası’na olan yükümlülükleri 2,1 trilyon ruble oldu. Bu rakamın yarısı tek başına “Otkritie Bank”ın borcu.
Ağustos sonunda Merkez Bankası “Otkritie Bank”i karantinaya aldığını ilan etmiş, yüzde 75 hissesini satın alarak yönetimi de ele alacağını ilan etmişti.
Varlıklarına bakıldığında ülkenin yedinci büyük bankası olan “Otkritie Bank”ın yaşadığı sorun, diğer bazı büyük bankaların da benzer sorunla karşılaşabileceği endişelerini körüklemiş durumda.
Bugüne kadar Merkez Bankası’nın en büyük “banka kurtarma operasyonu” 2011 yılında Moskova Belediyesi’nin büyük hissedarı olduğu Bank Moskvı’ya harcadığı 395 milyar ruble (yaklaşık 6.7 milyar dolar) kaynaktı.
“Otkritie Bank”ın yüzde 28.6’sı işadamı Vadim Beylayev’e ait. Diğer ortaklar arasında Lukoil, VTB Bank, Qiwi, Baltic Leasing gibi şirketlerin hissedarları bulunuyor. Aleksandr Mamut, Ruben Aganbegyan, Leonid Fedun (Spartak Moskova takımın sahibi), Vagit Alekperov (Lukoil’in büyük hissedarı), Aleksandr Nesis gibi Rusya finans dünyasının ünlü ve devlete yakınlıkları ile bilinen bazı isimleri de bankanın ortaklarından.
20.9.2017