Nobel Barış ödülü Rus gazeteciye
Norveç Nobel Komitesi bu yıl barış ödülünün Rus gazeteci Dmitri Muratov ile Filipinli gazeteci Maria Ressa arasında paylaştırılacağını açıkladı. Komiteden yapılan açıklamada ödülün "Demokrasi ve sürekli barışın önkoşulu olan ifade özgürlüğünü korumak için harcadıkları çabalardan ötürü" verildiğine vurgu yapıldı.
Rus basınına konuşan Muratov, kararın kendisi için tam bir sürpriz olduğunu ve Norveç'ten telefon aldığında «kendisini işlettiklerini» düşündüğünü söyledi.
Muratov, «Şu anda ajan ilan edilen, baskı altına alınan, ülkeden sürülen insanlara yardım etmeye devam edeceğini» de sözlerine ekledi.
Kremlin'den tebrik
Vladimir Putin'in sözcüsü Dmitri Peskov, Novaya Gazeta Genel Yayın Yönetmeni Muratov'u tebrik ettiklerini açıkladı. Peskov şöyle konuştu:
"Dmitri Muratov idealleri doğrultusunda sürekli çalışan bir isim. İdeallerine bağlı, yetenekli ve cesur. Kendisini tebrik ediyoruz."
Ödülü paylaşacak
Oslo'daki Norveç Nobel Enstitüsü'nce açıklanan ödüllerde gazetecilere toplam yaklaşık 1.1 milyon Amerikan doları verilecek. Muratov ödülün bir kısmını Rusya'da çocuklarda görülen ender hastalıklarla mücadele eden bir vakfa bağışlayacağını açıkladı.
Nobel Komitesi'nin açıklaması
Nobel Komitesi'nin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Özgür, bağımsız ve gerçeklere dayalı gazetecilik, gücün kötüye kullanılmasına, yalanlara ve savaş propagandasına karşı korumaya hizmet eder. Norveç Nobel Komitesi, ifade özgürlüğünün ve bilgi edinme özgürlüğünün bilinçli bir kamuoyu sağlamaya yardımcı olduğuna inanıyor."
"Demokrasi için çok önemli önkoşullar olan bu haklar, savaş ve çatışmalara karşı koruma sağlar. 2021 Nobel Barış Ödülü'nün Maria Ressa ve Dmitry Muratov'a verilmesi, bu temel hakları korumanın ve savunmanın öneminin altını çizmeyi amaçlıyor."
Nobel kazanan ilk Filipinli olan Maria Ressa, haber sitesi Rappler'ın kurucusu ve CEO'su, daha öncesinde CNN'in 20 yıl Güney Doğu Asya'daki baş araştırmacı muhabiriydi.
Ressa'nın 2020'de Filipinler'de tartışmalı Siber Suçlarla Mücadele yasası uyarınca siber iftiradan mahkum edilmesi, insan hakları grupları ve gazeteciler tarafından basın özgürlüğüne saldırı olarak kınanmıştı.
Dmitri Muratov, Rusya'da araştırmacı gazetecilik sloganıyla yayın yapan Novaya Gazeta'nın kurucusu ve genel yayın yönetmeni.
Muratov Nobel Barış Ödülü'ne layık görülen ilk Rusya vatandaşı. SSCB döneminde ise insah hakları aktivisti Andrey Saharov ve ülkenin son lideri Mihail Gorbaçov bu ödülü almıştı.
Bu arada ödülün zamanlaması da dikkati çekti. 7 Ekim perşembe günü (dün) Novaya Gazeta'nın muhalif muhabir ve yazarı Anna Politkovskaya'nın Moskova'da uğradığı silahlı saldırıda öldürülüşünün 16. yıldönümüydü. Kremlin'i eleştiren, Çeçenistan'daki savaş karşıtı yazıları ve kitabıyla bilinen ünlü gazeteci Politkovskaya dün törenlerle anılmıştı.
1961 yılında Kuybişev şehrinde doğan Muratov 2019’dan bu yana Novaya Gazeta’nın genel yayın yönetmenliği görevini yürütüyor. Aynı zamanda Yabloko partisine üye olan Muratov, Rusya’nın Kırım politikasına karşı çıkmış, son olarak da Belarus’taki protestolara destek vermişti.
Dmitri Muratov kimdir?
Moskova Devlet Üniversitesi'nde beş yıl Filoloji Fakültesi'nde okudu ama meslek olarak gazeteciliği seçti.
Wikipedia’daki portresine göre, "Muratov, insan hakları ihlalleri, üst düzey hükümet yolsuzlukları ve devlet idarecilerinin yetkilerini kötüye kullanılması gibi hassas konularda sık sık haber yaptı. Basın özgürlüğünü desteklemek gibi yaptığı çalışmalar, çeşitli skandallara ve diğer gazeteciler ve hükümetle çatışmalara yol açtı”
Muratov, kariyerine SSCB yıllarında Komsomolskaya Pravda adlı popüler gazetede 1988’de başladı. 1993'te Muratov ve Komsomolskaya Pravda'dan 50'den fazla meslektaşı, Novaya Gazeta adlı bir muhalif gazeteyi yayınlamak üzere ayrıldı.
Eski Sovyet Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Nobel Barış Ödülü’nden aldığı paranın bir kısmını gazetede maaşların ödenmesi için bağışlamıştı.
Yayın yönetmeni olduğu Novaya Gazeta, Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi tarafından "bugün Rusya'da ulusal etkiye sahip tek gerçek muhalif gazete" olarak adlandırıldı. Gazete, özellikle insan hakları ihlallerine dair yayınları ile biliniyor.
2007 yılında Muratov, Uluslararası Basın Özgürlüğü Ödülü’ne layık görülmüştü.
Muratov’a ayrıca 2010'da Fransa'nın en yüksek nişanı olan "Legion of Honor” verişmişti.
Muratov ödülü 1963 doğumlu Filipinli-Amerikalı gazeteci Maria Ressa ile paylaşacak. Ressa 20 yıl boyunca CNN’in Güney Doğu Asya muhabiri olarak çalışmıştı. Ressa, Filipinler’in otoriter lideri Rodrigo Duerte’yi yüksek sesle eleştiren gazetecilerden.
Muratov'un görüşlerini anlattığı bir söyleşi:
Dmitri Muratov'un yayın yönetmeni olduğu Novaya Gazeta'nın web sayfası:
https://novayagazeta.ru
8.10.2021
Реклама