NATO üyesi 29 ülkenin savunma bakanları iki günlük toplantı için çarşamba günü Belçika'nın başkenti Brüksel'de bir araya gelecek. Toplantının gündeminde Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Antlaşması ve Rusya'ya yönelik alınacak önlemler, ülkelerin savunma harcamaları, Afganistan, IŞİD ve ortak bir uzay politikasının onaylanması bulunuyor. Bu arada NATO, Rusya’yı, yeni geliştirdiği ‘nükleer başlıklı’ füzeyi imha etmemesi durumunda, ‘kararlı bir ittifak tepkisi’ ile karşılaşacağı konusunda uyardı. Rusya ise ‘yeni nükleer füze geliştirdiği’ iddialarını reddediyor.
Anlaşma, menzili 500 ile 5 bin 500 kilometre arasında olan ve karadan havaya ateşlenebilen orta menzilli bütün nükleer ve balistik füzelerin yasaklanmasını öngörüyor. Rusya ise NATO'nun suçlamalarını kabul etmiyor. Geçtiğimiz 1 Şubat tarihinde ABD orta menzilli nükleer kuvvetler antlaşmasından çekildiğini duyurmuştu.
ABD, Rusya'nın 9M729 füzelerinin INF Antlaşmasını ihlal ettiğini, bu yüzden Moskova'nın elindeki stoku imha etmesi gerektiğini savunuyor. Önümüzdeki hafta NATO-Rusya toplantısında konu masaya yatırılacak.
NATO toplantısında Türkiye'yi Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar temsil edecek.
NATO ile ‘yeni nükleer füze’ gerilimi
Reuters’in haberine göre, NATO, Rusya’ya Ağustos’tan önce yeni füzesini imha etmesi ve Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler (INF) Antlaşması’nı koruması çağrısında bulundu. Aksi taktirde, ‘bölgede daha kararlı bir ittifak tepkisi ile karşılaşacağı’ uyarısını yaptı.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, düzenlediği basın toplantısında bu konuda şunları söyledi: “Rusya’ya sorumluluk alması için çağrıda bulunuyoruz fakat Rusya’nın sorumluluk almak istediğine dair hiçbir işaret görmedik. Karşılık vermemiz gerekecek.”
NATO savunma bakanları, Rusya’nın füze sistemini imha etmemesi durumunda atacakları adımları yarın görüşecek.
ABD ve NATO müttefikleri, Rusya’nın yeni geliştirdiği ‘9M729/SSC-8 nükleer füze sistemi’ni imha etmesini isterken, Moskova şimdiye kadar böyle bir füze hazırlığında olduğunu inkar etti. Rusya, Washington’u silah yarışı peşinde olmakla suçlarken, INF anlaşmasını ihlal ettiğini reddediyor.
ABD ise Rusya’nın füze sisteminin, Avrupa’ya kısa süreliğine nükleer saldırılar düzenlenmesine imkan vereceğine ve INF’i ihlal edeceğini söylüyor. Ancak ABD, daha önce 2 Ağustos’ta INF anlaşmasından çekileceğini, nükleer ve orta menzilli füzelerin geliştirilmesi konusunda kendi üzerindeki kısıtlamaları kaldıracağını açıklamıştı.
Konu ile ilgili görüşlerini paylaşan bazı diplomatlar, savunma bakanlarının nükleer başlık taşıyabilen ABD savaş uçaklarının Avrupa üzerinde daha fazla uçuş yapmasını, daha fazla askeri eğitim yapılmasını ve denizden ateşlenen ABD füzelerinin yeniden konuşlandırılması konusunu yeniden ele alacaklarını ifade etti.
Rusya dün, ABD’nin, Rusya sınırlarına kara füze sistemleri konuşlandırmasının, 1962’deki Küba Krizi’ne benzeyeceği uyarısında bulunmuştu. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ise böyle bir planlarının olmadığını açıkladı.
ABD’nin NATO’daki büyükelçisi Kay Bailey Hutchison ise Washington’ın Rusya’ya verilecek herhangi bir karşılıkta, sadece ‘konvansiyonel’ silahlar kullanacağını, ‘nükleer’ silah kullanmayı düşünmediklerini açıkladı.
INF anlaşması, eski ABD Başkanı Ronald Reagan ile Sovyet lideri Mihail Gorbaçov arasında imzalanmıştı. Anlaşmaya göre bütün orta menzili füzelerin imha edilecek ve iki gücün nükleer kapasitesi azaltılacaktı. Anlaşma, karadan fırlatılan 500 kilometre ile 5500 kilometre arasındaki menzile sahip bütün füzeleri yasaklıyordu. (Euronews, Diken.com)
25.6.2019