Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Aleksandr Lukaşeviç, Moskova-Ankara ilişkilerinin üst düzeyde olduğunu belirterek, "Putin, Erdoğan'ın rolünü takdir ediyor. İnternetteki güvenilir olmayan kaynaklarda yer alan sözde haberleri dikkate alarak, iki ülke ilişkileri hakkında yorum yapılmamalı" dedi.
Dışişleri Sözcüsü, “Devlet Başkanı, güven mektubu sunulduğunda, Türkiye ziyaretini duyurdu. Ziyaretin temel amacı, her iki tarafın ulaşmak istediği yüksek ve iddialı hedeflerin belirlenmesidir” dedi.
Bu arada Rusya'nın Sesi Radyosu'ndaki bir yorumda da Türk-Rus ilişklileri övüldü. Yorum şöyle:
Ankara-Moskova ilişkilerinde yeni dönem: Cepheleşme yerine diyalog ve stratejik işbirliği
Rusya’da görev yapan ve aralarında Türkiye’nin Moskova Büyükelçisi Ümit Yardım’ın da bulunduğu büyükelçilerin güven mektuplarını kabul eden Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kremlin Sarayı’nda düzenlenen törende yaptığı konuşmada, Aralık ayında Ankara’da gerçekleştirilecek olan Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı’nın iki ülke arasındaki mevcut ilişkilerin daha da geliştirilmesi maksadıyla yeni birtakım hedeflerin tespit edilmesine olanak tanıyacağını söyledi.
Türkiye ile Rusya arasındaki ilişkilerin yeni bir seviyeye ulaştığına dikkat çeken Putin, söz konusu ilişkilerin özellikle enerji alanında stratejik bir karakter taşıdığını da sözlerine ekledi. Konuşmasının devamında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yakın bir temas ve karşılıklı etkileşim halinde olduklarını kaydeden Devlet Başkanı, Aralık ayında gerçekleştirilecek olan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi Toplantısı’nda mevcut işbirliği süreçlerinin dinamik bir şekilde daha ileri seviyelere taşınması maksadı ile yeni hedeflerin tespit edileceğinin de altını çizdi.
Konuya ilişkin olarak görüşlerine başvurduğumuz ünlü siyaset bilimci ve yorumcu Stanislav Tarasov şunları söylüyor:
Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi pek çok problemi ortadan kaldıran etkin bir mekanizmadır
‘‘Dönemin Rusya Devlet Başkanı Dmitri Medvedev’in 2010 yılında Ankara’ya yaptığı ziyaret esnasında kurulan ve o tarihlerde yapılan yorumlarda ‘‘önemli bir dönüm noktası’’ olarak nitelendirilen Türkiye-Rusya Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi’nin mevcut Türk-Rus ilişkilerini stratejik ortaklık seviyesine çıkartabilecek bir zemini hazırlayabileceği öngörülmüştü.
Bilindiği üzere Arap Baharı adı verilen ve o tarihlerde dışarıdan çok da belli olmayan siyasi ve sosyal yangının tüm Ortadoğu’yu kavurup Türk-Rus ilişkilerinin sağlamlığını da test edebileceği kimse tarafından tahmin edilmiyordu. Bugün gelinen noktada Suriye ve Ukrayna krizlerini farklı biçimlerde değerlendiren Rusya ile Türkiye arasında bu krizlerin çözüme kavuşturulması için izlenecek yöntem ve politikalara ilişkin farklı yaklaşımlara sahip olmaları sebebiyle bazı sıkıntılar yaşanmıştır. Ancak buna rağmen aralarındaki siyasi istişare süreçlerini koruyan Moskova ve Ankara, karşılıklı güven esası zemininde hareket etmek suretiyle mevcut işbirliğini geliştirmeyi ve güçlendirmeyi planlamaktadır. Bu sebeple Ankara’da düzenlenecek olan toplantının gündeminin çok yoğun olacağını düşünüyorum’’.
Karşılıklı ticaret hacminin 2020’ye kadar 100 milyar dolara çıkartılması hedefine yönelik devamlı bir çaba ve hareket söz konusudur
‘‘Türk basın kuruluşları tarafından geçilen haberlerde, Türkiye ile Rusya arasındaki karşılıklı ticaret hacminin yakın vadede 100 milyar dolar seviyesine çıkartılması konusunun gerçekleştirilecek olan toplantıdaki en önemli gündem maddelerinden biri olacağına özellikle vurgu yapılıyor. Bu hedefin Erdoğan’ın Başbakan olarak 2010 yılında Moskova’ya yaptığı ziyaret esnasında tespit edildiğini ve ilk etapta 5 yıl içinde gerçekleştirilmesinin öngörüldüğünü hatırlatmak isterim. Ancak daha sonra ortaya çıkan birtakım nedenlerden dolayı söz konusu hedef 2020 yılına ötelenmek durumunda kalmıştır. Tam da yeri gelmişken ifade edilmesi gereken bir diğer husus da Türkiye ile Rusya arasındaki karşılıklı ticaret hacminin 2008 itibariye 38 milyar dolara ulaşmış olmasıdır. Bu rakam, uzmanların tahminlerine göre bu yılın sonunda 33 ila 34 milyar dolar civarında gerçekleşecek olan şimdiki ticaret hacminden bile daha yüksektir. Ukrayna krizi sebebiyle Rusya’ya karşı yaptırım uygulayan ülkeler arasında yer almayan Türkiye, Rusya’ya gerçekleştirdiği yaş meyve-sebze, süt ürünleri, balık ve diğer gıda maddeleri ihracatını son üç ayda ciddi manada arttırmış olmasına rağmen toplam karşılıklı ticaret hacminde yaşanan artış çok da hızlı bir biçimde gerçekleşmemiştir’’.
Enerji alanındaki işbirliğinin mevcut seviyesi kesinlikle üst sınır değildir
‘‘Rusya Devlet Başkanı Putin’in Türkiye’de gerçekleştireceği görüşmelerin bir başka önemli maddesi de enerji alanındaki mevcut işbirliği süreçleri olacaktır. Bilindiği üzere Türkiye, Mavi Akım üzerinden gelen gazın 3 milyar metreküp daha arttırılması ve gaz fiyatında bir miktar indirim yapılması talepleri ile Rusya’ya başvuruda bulunmuştu. Ancak alınan bilgilere göre bu talepler yerine getirilirken birtakım sıkıntılarla karşı karşıya kalındı. Fakat bununla birlikte Rusya, Mersin’de kurulmakta olan Türkiye’nin ilk nükleer enerji santrali Akkuyu’nun inşaat projesi için 20 milyar dolarlık bir kaynak ayırmıştır. Realizasyon aşamasında olan bu projede sadece birtakım yasal formalitelerin yerine getirilmesi gerekiyor. Akkuyu Nükleer Santrali’ne büyük yatırım yapan Rusya’nın Türkiye’ye kurulacak olan 3. nükleer santralin yapımına da büyük ilgi gösterdiği ve Putin’in Ankara’da bu konu ile ilgili olarak da görüşmeler yapması beklendiği yönünde yorumlar da yapılmakta’’.
İki ülke arasındaki turist hareketi giderek karşılıklı hale gelecektir. 2014 yılında Türkiye’de tatil yapan turistler içinde Ruslar ilk sıradadır.
‘‘Turizm alanındaki işbirliği süreçlerinde çok ciddi başarılar elde edilmiştir. 2014 itibariye Türkiye’yi ziyaret eden Rus turistlerin sayısının 5 milyonu bulması beklenmektedir. İki ülke arasındaki mevcut turist hareketinin ve turizm talebinin önümüzdeki yıllarda giderek karşılıklı hale gelmesi de olasılıklar dahilindedir. Bu hususla alakalı olarak hazırlanan bir ön mutabakat metni geçtiğimiz günlerde Rusya ve Türkiye Turizm Bakanlıkları tarafından imzalanmıştır.
Ancak şunu ısrarla bir kez daha söylemek isterim ki, mevcut uluslararası zeminde ve Ortadoğu’da yaşanan tüm sıkıntılara rağmen cepheleşme yerine diyalog ve stratejik işbirliğini tercih eden Ankara ve Moskova’nın bu ortak tutumu, söz konusu süreçteki en çarpıcı husus olarak göze çarpmaktadır.
21.11.2014