Rusya'da yapılan son kamuoyu yoklaması, halkın üçte ikisinin "Rusya'nın düşmanları olduğuna inandığını" gösteriyor. Levada'nın anketine göre, ABD, Ukrayna ve Avrupa ilk üç sırada. Ankara ile Moskova arasındaki ilişkiler düzeldiği için, daha önce benzer anketlerde "düşman adayları" arasında gösterilen Türkiye bu kez ankete "seçenek" olarak dahil edilmedi. 1,5 yıl önce yapılan ankette Türkiye’yi 5 düşman ülke arasında görenlerin oranı yüzde 29 çıkmıştı.
Ankete katılanların yüzde 23'ü "Rusya'nın dört bir tarafının düşmanlarla çevrili" olduğu düşüncesinde.
Rusya'nın düşmanları olduğuna inananların oranı yüzde 66 çıkarken ilk sıraya ABD'yi koyanların oranı yüzde 68 oldu.
Ukrayna yzde 29, Avrupa Birliği yüzde 14.
Ancak Rusların düşman algısı bununla da sınırlı kalmıyor. Eski SSCB ülkeleri yüzde 10, Polonya yüzde 8, Almanya, NATO ve İngiltere yüzde 6'şar, IŞİD yüzde 5, Orta Doğu ülkeleri yüzde 4 oranla "düşman" listesinde.
Ayrıca bürokratlar, hükümet ve "Putin'in dostları" da yüzde 4 oy aldı.
Levada uzmanları Rusya halkının düşman algısının büyük oranda televizyon tarafından şekillendirildiğine dikkat çekiyor.
Rusya'da televizyonlar yaptırımlardan sonra ABD ve Batı karşıtı aldıkları pozisyonu hala korumakta. Pek çokları Ukrayna-Rusya çatışmasını Batı-Rusya çatışması olarak görme eğiliminde.
Levada'nın anketinde Türkiye'nin adının geçmemesi olumlu bir gelişme olarak dikkat çekti.
TÜRKİYE "DÜŞMANLAR" ARASINDAYDI
Haziran 2016'da yapılan ankette, Ruslar, ülkelerinin üç önemli düşmanı olduğunu düşünüyor ve "Amerika, Ukrayna ve Türkiye" diye sıralıyordu.
O günkü haber medyaya şöyle yansımıştı:
"Levada adındaki kuruluş, anketi 20-23 Mayıs tarihlerinde 2 bin 400 kişi arasında yaptı. Ankete eskilerinden farklı olarak Türkiye de düşman listesine eklendi. Son zamanlarda Rusların çoğu Türkiye’ye karşı ya olumlu ya da tarafsız düşünce beslerlerdi. Amerika ise yıllardır Rus topumuna göre bir tehdit ve “küresel şeytanın kaynağı.”
Anketin sonucu Rusya’da Amerika ve Avrupa karşıtlığının Rusya’nın Kırım’ı işgal etmesinden sonra arttığını ortaya koydu. Bununla birlikte 2015’in başlangıcından daha az seviyede.
Anket sonucuna göre Ukrayna’ya olumsuz tavır artmış durumda. Ruslar’ın yüzde 48’i Ukrayna’yı Rusya’ya en fazla düşman 5 ülke arasında görüyor. Bu rakam 2015’te yüzde 37 olmuştu. Türkiye’yi 5 düşman ülke arasında görenlerin oranı ise 2015’e kıyasla bir puan artarak yüzde 29’a yükseldi.
Amerika’nın oranı ise pek değişmiyor. Ankete katılanların yüzde 72’si Amerika’yı Rusya’ya en fazla düşman 5 ülke arasında görüyor. Bu oran geçen yıl yüzde 73’tü.
Beyaz Rusya, Kazakistan ve Çin ise Rusya’ya en fazla dost ülkeler olarak algılanıyor. Bu ülkeleri Hindistan, Ermenistan ve Küba takip ediyor. Suriye yedinci sırada.
Anketin ortaya çıkardığı bir başka sonuca göre ise Rusya’nın Avrupa Birliği’ne katılmasına destek aşırı derecede düştü. 2009’da ankete katılanların yüzde 53’ü Rusya’nın Avrupa Birliği’ne girmesine destek verirken son ankette Ruslar’ın yüzde 56’sı Moskova’nın Avrupa Birliği üyeliğine karşı çıkıyor. Sadece yüzde 24’ü bunu destekliyor.
Levada Merkezi’nin yönetcisi Lev Gudkov, Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, anket sonuçlarının Ukrayna eski devlet başkanı Viktor Yanukoviç’in 2014’ün başlarında gösteriler sonunda iktidardan indirilmesinin ardından oluşan aşırı ve olağanüstü Batı ile Ukrayna karşıtı propagandanın sonucu olduğunu belirtti.
Gudkov’a göre Rusya liderliğinin renkli devrimlerle ilgili paranoyak korkuları var. Gürcistan’daki Gül Devrimi ve Ukrayna’daki Turuncu Devrim gibi.
Moskova’nın Ukrayna karşıtı propagandasının tek amacı Yanukoviç’in yerine geleni kötülemek değil sadece, ayrıca amaç Yanukoviç’in gitmesine neden olan protestolara katılanları motive eden liberal, demokratik değerlere de zarar vermek.
Gudkov, Ukrayna karşıtı propagandanın bir diğer amacının da Rusya’daki demokratik muhalefeti kötülemek olduğunu belirtiyor.
Gudkov, Ukrayna’nın Batı yanlısı hükümetiyle Rusya muhalefetini kötülemesindeki çabaların, etkili Amerikan karşıtlığı ile güçlü bir şekilde yürütüldüğünü ve bunun hala Rusya’daki televizyon kanallarında günlük olarak devam ettirildiğini kaydetti.
Gudkov, “Bunun sonucunu görüyoruz, yüzde 70’i Amerika’ya karşı açıkça düşmanlıklarını belirtiyor” diyor.
Gudkov, “Rusya’nın kötüleşen ekonomisi nedeniyle Kremlin’in Rus toplumunu harekete geçirmek için bir dış düşmana ihtiyacı var, çünkü kriz yaklaşıyor ve rejim rahat hissetmiyor” diyor.
Gudkov’a göre bu nedenle yetkililer, Rusya’nın savaşın eşiğinde olunduğu imajı yaratmaya çalışıyor.
Kamu İşleri Merkezi’nde yönetici Yevgeniy Magda Kremlin’in propagandasının Rus toplumunda önemli etkisi olduğunu söylüyor.
Magda Amerika’nın Sesi’ne yaptığı açıklamada, kamuoyunda ulusal medyaya fazla bağımlılık olduğunu söylüyor. Magda, Levada’nın anketinin bunun etkisini gösterdiğini de kaydediyor.
Magda bu durumun basının çoğullaşması ve demokratik süreç ile birkaç yıl içinde radikal şekilde değişebileceğini de vurguluyor."
11.1.2018