Bir avuç buğdayda fırtına...
![]()
Ay sonuna kadar Rusya'nın çalışma yasakları ve inşaat faaliyet engelini kaldırması beklenirken Rusya'da gündem bir anda "anlaşmaya rağmen yeni yasaklar gündeme getiren Türkiye" oldu... Vedomosti gazetesinin ortaya attığı "buğdaya Ankara'dan yeni engelleme" haberi, Rus medyasında suya atılan taş gibi dalga dalga yayıldı ve sert eleştirilerin nedeni oldu. Rus ihracatçılara yüzde 25'lik kota uygulamasının sadece buğdayı değil ayçiçek yağını da kapsadığı iddia edildi. Türkiye Ekonomi Bakanlığı'nın yaptığı açıklama Rus basınında ancak öğlen saatlerinde yer bulmaya başladı...
Bunun aksine Rus tarafı, Türkiye'den gelen bir "doğrulama" haberini dayanak yapıyor: Sputnik’e konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu üyesi Zekeriya Mete, Türk ihracatçıların Rusya’dan tüm tarım ürünlerinin ithalatını kısıtlama kararı aldığını ve Rusya’dan yapılacak tarım ürünleri ithalatının toplam ithalatın yüzde 20-25’iyle sınırlandırılacağını kaydetti. Mete'nin bu sözleri Rus medyasında "Türk tarafı illk elden yasağı doğruladı" diye yansırken, buna reaksiyon gösteren TİM'in yaptığı "yalanlama" da yine Moskova'da gerekli karşılığı bulmadı.
Yani ortada "birkaç sıkıntı" var:
1- İstanbul'da iki başbakan "yaptırımların ay sonuna kadar kaldırılması" mutabakatı sağlayıp bunu kamuoyuna "işbirliğinin önündeki taşları kaldırma hamlesi" olarak açıklamışken, şu an Rusya'da yaratılan manzara "yeniden yola taş koyan Türkiye" imajı oldu. Rus basını, sorunun başından beri genelde yaptığı gibi Türkiye'nin taleplerine ve sıkıntılarına (çalışma yasakları, gümrüklerde Türk mallarına sıkı kontrol, inşaat yasağı vb.) hiç girmeden, "buğdayda yeni engellemeler çıkaran, oyun bozan Türkiye" vurgusu yapmaya başladı. Bunun domateste yasağın devamının karşılığı olduğu vurgusu da öne çıktı.
2- Diğer yandan Türk tarafından yapılan açıklamaların çelişkili, verilen reaksiyonun gecikmeli olması bir başka sıkıntı nedeni oldu. Sputnik’e konuşan TİM Yönetim Kurulu üyesi Zekeriya Mete, Türk ihracatçıların Rusya’dan tüm tarım ürünlerinin ithalatını kısıtlama kararı aldığını ve Rusya’dan yapılacak tarım ürünleri ithalatının toplam ithalatın yüzde 20-25’iyle sınırlandırılacağını kaydetti. Mete, “Ülkeler bazında kotaları belirledik. Herhangi bir ülkeyle sorun yaşandığında, zor duruma düşmemek için kendimizi güvenceye almak istiyoruz. Rusya’dan tüm tahıl ürünlerinin ithalatına yüzde 20-25’lik kısıtlama getirilmesi kararı, Ekonomi Bakanlığı tarafından değil, kuruluşumuz tarafından alındı. Koşulların değişmesi halinde, yarın bu karar da değişebilir” dedi.
Bu sözler Rus medyasına "yasağın kanıtı" olarak yansıyınca, akşam Ankara'dan yalanlama geldi. TİM de, kendi yönetim kurulu üyesi olan Zekeriya Mete'yi yalanlayan bir açıklama yaptı. Ama bu yalanlamalar bu sabah itibarı ile Rusya basınında yer bulmuş değil... Aksine Kremlin dahil, konuya ilişkin gelen açıklama ve değerlendirmelerle "büyüyen bir sorun var" algısı yaygınlaşıyor.
Son gelişmeler "kriz yönetimi" ile ilgili sorunları gözler önüne sererken, Başbakan Yıldırım'ın verdiği sözle "çalışma ve inşaat yasaklarının bu ay sonuna kadar bitmesini" bekleyen Türk toplumu için yeni bir kaygı nedeni oldu. Şimdi Rus tarafına "buğday krizi" olarak yansıyan meselenin nasıl halledileceği ve sonuçlarının ne olacağı merakla bekleniyor. Bu gelişmelerin Rus tarafının yasakları kaldırma sözüe etkisi de bir başka merak ve ednişe konusu.
DÜNÜN GELİŞMELERİ...
Ekonomi Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, bugün bazı basın yayın organlarında Türkiye'nin Rusya'dan yapılan tarım ürünleri ithalatına kısıtlama ve kota uygulaması getirdiği yönünde haberlerin yer aldığı hatırlatıldı.
Sputnik'in aktardığı açıklamada şu görüşlere yer verildi: "Bilindiği üzere, Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Sayın Putin'in iradeleriyle iki ülke arasında yeniden tesis edilen iyi ilişkiler çerçevesinde, iki ülke ticari ve ekonomik ilişkilerinin önündeki engellerin kaldırılması ve bu ilişkilerin daha önce belirlenmiş hedefler doğrultusunda geliştirilmesine yönelik çalışmalar olumlu sonuçlar vermiştir."
"Bu çerçevede en son olarak, 22 Mayıs 2017 tarihinde, Başbakan Yardımcımız Sayın Mehmet Şimşek ve Rusya Federasyonu Başbakan Yardımcısı Sayın Arkady Dvorkoviç ‘İki Ülke Ticari İlişkilerinin Önündeki Engellerin Kaldırılmasına İlişkin Ortak Bildiriyi' imzalamışlardır. İmzalanan bu ortak bildiri ile her iki ülke de ticaret hacminin karşılıklı artırılmasına yönelik adımlar atmaya yönelik kararlı tutumunu açıkça ortaya koymuştur."
'HABERLER DOĞRUYU YANSITMIYOR, İTİBAR ETMEYİN'
Açıklamada şöyle devam edildi: "İki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkilerde yakalanan son derece olumlu ve geleceğe dönük somut adımlar içeren atmosfere rağmen, bir kısım basın yayın organlarında yer alan ve Rusya'dan tarım ürünleri ithalatına kısıtlama getirildiğine ilişkin haberler doğruyu yansıtmamakta olup, Türkiye imzalanan mutabakata sadıktır. Gerçekle uzaktan yakından herhangi bir ilişkisi bulunmayan bu tür haberlere itibar edilmemesi gerekmektedir."
TİM DE YALANLADI
Türkiye İhracatçılar Meclisi de (TİM), “Rus tarım ürünleri ithalatına Türkiye tarafından kısıtlama getirildiği ve bunun TİM tarafından doğrulandığı” haberleri üzerine bir açıklama yaptı.
TİM Genel Sekreterliği’nden yapılan açıklamada, “Basında yer alan açıklama ya da doğrulama Türkiye İhracatçılar Meclisi Yönetim Kurulu ya da Genel Sekreterliği tarafından yapılmamıştır. Açıklamayı yapan kişi TİM Yönetim Kurulu üyesi değildir ve TİM adına böyle bir açıklama yapma yetkisi yoktur.” bilgileri verildi.
TİM’in, Rusya ve diğer tüm ülkelerle karşılıklı ticaretin istikrarlı bir şekilde geliştirilmesi için faaliyetlerini sürdürdüğü belirtilen açıklama şöyle devam etti:
“Daha dün, yani 23 Mayıs’ta Rusya Federasyonu İstanbul Başkonsolosu beraberinde Rusya Federasyonu Ticaret Temsilcisi, Tataristan Cumhuriyeti Türkiye Temsilcisi ve Alabuga Serbest Bölgesi yöneticilerinin katılımlarıyla yüze yakın Türk firmasının bulunduğu ‘Türkiye-Rusya İş Forumu’ İstanbul’da meclisimiz çatısı altında gerçekleştirilmiştir. İkili ticaretin artırılması için her iki taraf da ne kadar istekli olduğunu dile getirmiştir. TİM, ikinci ülkelerle siyasi ilişkilerimizde tansiyonun yüksek olduğu dönemlerde bile hiçbir zaman ticaret engellerini savunan bir vizyonda olmamıştır. Ve her mecrada siyaset ile ticaretin birbirinden ayrı kalması gerektiğini dile getiren bir kurum olmuştur. Geçtiğimiz günlerde, Türk ve Rus Hükümetleri tarafından ticaretin geliştirilmesi ve önündeki engellerin kaldırılması için imzalanan Mutabakat Zaptı’nın ülkelerimiz adına hayırlara vesile olmasını diliyor, Rusyaile ikili ilişkilerimizin istikrarlı bir şekilde artmasını istiyoruz.”
KREMLİN'DEN YORUM
Bu arada Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Türkiye'nin Rusya'dan buğday alımına yönelik yeni kısıtlamalar getirildiği haberlerine ilişkin olarak, "Gerçekten de bazı kısıtlamalar var" dedi.
Peskov'a, yeni bir kısıtlama doğrultusunda Türkiye'nin Rusya'dan aldığı buğdayın pazardaki payının, yeni sezonda ithal edilen toplam buğday miktarının yüzde 25'ini geçmemesi gerektiğini yazan Vedomosti'nin söz konusu haberinin doğru olup olmadığı soruldu.
Peskov soru karşısında, "Bazı kısıtlamalar gerçekten de var. Rus tarafının bazı kısıtlamaları devam ettirdiğini biliyorsunuz. Bunun sebepleri Türkiye Cumhurbaşkanı'na (Recep Tayyip Erdoğan) Soçi'de ayrıntılı bir biçimde anlatıldı. (Kısıtlamaların kaldırılması için) Türk tarafıyla görüşmelerimiz sürüyor" ifadelerini kullandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Erdoğan'la 3 Mayıs'ta Soçi'de yaptığı görüşmede Türkiye'den domates alımına yönelik yasağı şu an için kaldıramayacaklarını söylemişti. Putin, bunun sebebinin, kredi alan Rus domates üreticilerinin zarar etmesini istememeleri olduğunu belirtmişti.
Vedomosti'nin gündem yaratan haberini dün sabah TürkRus.Com şöyle duyurmuştu:
İki ülke arasında İstanbul’da imzalanan “yasakların ve yaptırımların kaldırılması” anlaşmasının mürekkebi kurumadan Rusya’dan yeni bir iddia ve şikayet geldi: Türkiye’nin Rus buğday ihracatçısı şirketlere yüzde 20-25’lik yeni bir kota getirdiği iddia edildi.
Buğday sektöründeki “Sovekon” analiz merkezi ile büyük buğday ihracatçısı şirket yetkililerinin gazeteye aktardığı iddiaya göre, Türkiye’ye buğday satmak için dağıtılan lisansların sadece yüzde 20 ila 25’lik kısmı Rusya’ya ayırdı.
Rusya basınında bu sabah öne çıkan Vedomosti gazetesi kaynaklı haberde, bu durum “Türkiye’nin Rus buğdayının ithalatına getirdiği yeni sınırlama” olarak nitelendi. Rus üreticiler bunu “kota uygulaması” diye adlandırdı. Rusya Tarım Bakanlığı ise uygulamadan haberdar olmadığını bildirdi.
Türkiye’deki un üretimininin yüzde 70-75’lik kısmının Rus buğdayı ile yapıldığı belirtiliyor. Türkiye pazarının Rusya’nın buğday ihracatındaki payı yüzde 13.
15 Mart'ta Türkiye, Rusya menşeli buğdayı da istisna kapsamından çıkarıp yüzde 130’luk standart gümrük vergisi uygulamasına dahil ettikten sonra yeni kontratla buğday ihracatı fiilen imkansızlaşmıştı. Türkiye’ni bu uygulamayı domatesteki yasağa karşılık aldığı vurgulanmıştı. Rusya yerli üreticiyi korumak için, 3-5 yıl Türk domatesine yasağın devam edebileceğini duyurmuştu.
25.5.2017
Реклама