Kremlin, petrolde üretimi kısma konusunda anlaşmaya varıldığını ve bazı yorumlarda öne sürüldüğü gibi Rusya'nın kaybeden taraf olmadığını savundu. Putin'in varılan anlaşmadan memnun olduğunu söyleyen Kremlin Sözcüsü Peskov, "Dünya ekonomisi kazandı" dedi.
Bu arada Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, OPEC+ ülkelerinin petrol üretiminde kesinti yapılmasını öngören yeni anlaşma konusunda mutabakata vardığını belirtti. Anlaşmanın 1 Mayıs 2020’den itibaren 2 yıl süreyle yürürlükte olacağını söyleyen Novak, anlaşmaya 23 ülkenin katıldığını kaydetti. Petrol üretimindeki kesinti ilk 2 ayda günde 10 milyon varil olacak.
Peskov da gazetecilerin sorusu üzerine, "Burada kaybeden taraf yok. Bu karardan ötürü kazanan taraflar var. Bundan hemen üreticiler, hem tüketiciler hem de dünya ekomisi kazançlı çıkıyor. Aksi olsaydı dünya ekonomisini bir kaos tehdidi yaşardı" diye konuştu.
Son olarak Meksika'nın da "ABD'nin yardımı ile" kesinti anlaşmasına uymayı kabul etmesiyle 23 ülke toplu uzlaşma sağlandı.
Buna göre Rusya ve Suudia Arabistan Mayıs ayından başlayarak günlük üretimi toplamda 8,5 milyon varile kadar düşürecek. Mart sonunda biten önceki anlaşmna ile kıyaslandığında en yüksek kesintiyi Rusya yapacak. Rusya en son 8,5 milyon varil düzeyinde düşük üretimi 2003'te yapmıştı. İki aydan sonra üretim 9 milyon varile kadar, altı ay sonra ve devamıbdaki 16 ay boyunca da 9,5 milyon varile çıkacak.
Daha önce üretimi azaltmaya karşı çıkan, sonra bu anlaşmaya ABD'nin de dahil olmasını isteyen Rusya'nın, "istediklerini elde edemediği ve anlaşmaya mecbur kaldığı" yorumları yapılmaya başlanmıştı.
Öte yandan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman arasında telefon görüşmesi gerçekleşti.
Kremlin’den yapılan açıklamaya göre, görüşmede, petrol üretim hacimlerinin düşürülmesi için OPEC+ kapsamında yapılan görüşmelerin değerlendirildiği belirtildi.
Görüşmede, bu konuda Rus-Suudi temaslarını sürdürme kararı alındı.
Putin ayrıca Trump ile de görüştü.
Önceki gelişmeler:
Umutla beklenen "petrolde üretimi kısma" anlaşması prensipte gerçekleşti ama rakam ve anlaşmanın kısa süreli görüntüsü ve 10 milyon varillik günlük kesinti miktarı piyasaları memnun etmedi. Zirve sırasında Trump, Putin ve Prens Selman'ı arayarak anlaşmaları için bastırdı. Başkan Putin ise bugün yaptığı son açıklamada, Trump ve Prens Salman ile görüştüğünü ancak "anlaşma için daha fazla görüşme yapılması gerektiğini" söyledi.
Dün gece ayak direyen son ülke olan Meksika'nın da kendi payına üretimi kesintisini kabul etmesiyle, OPEC+ anlaşmasının bugün resmen ilan edilecek aşamaya geldiği bildiriliyor. Ancak bazı kaynaklar pazarlıkların bitmediğini haber veriyor.
Kommersant gazetesi, en fazla kesintiyi Rusya'nın yapmak zorunda kalacağını, Suudilerin mevcut üretim seviyesinden küçük bir kesintiyle yetineceği, ABD'nin ise anlaşmaya dahil olmayacağı hususlarını öne çıkardı.
Dünya petrol üretiminde yüzde 10 kesinti getiren anlaşmayı piyasaların tatmin edici bulmadığı, bu nedenle Brent petrolünün tekrar düşüş trendine girdiği ve 32 dolar civarına gerilediği bildiriliyor.
Bu arada dünkü zirve sırasında Trump'ın da "mekik diplomasisi" yaptığı anlaşıldı. Trump, Kovid-19 ile Mücadele Görev Gücü günlük basın toplantısında, Prens Selman ve Putin ile bugün 1,5 saat süren bir telefon görüşmesi yaptığını duyurdu. "Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve petrol endüstrisi noktasında büyük bir konuşma yaptık." ifadesini kullanan Trump, ABD'de enerji sektöründe kimsenin işsiz kalmasını istemediğini kaydetti.
Trump, görüşmeye ilişkin, "Kral Selman ve Putin ile çok iyi bir görüşme yaptık. Ne olacağını göreceğiniz. Bildiğiniz gibi bugün (dün) bir OPEC toplantısı da oldu. Anlaşmaya çok yakın olduklarını söyleyebilirim. Yakında anlarız." değerlendirmesinde bulundu.
Dün gecenin gelişmeleri
"Öncelikle iki ayı kapsayan üretim kesintisinde prensip anlaşmasına varıldığı, ancak imzaların atılmadığı" haber veriliyor. Anlaşılan kesinti miktarı ise 10 milyon varil olarak, piyasa beklentilerinin altında. Brent petrol fiyatı 30 dolara doğru inişte.
F'nancial Times gece geçtiği son haberde toplam kesintinin 10 milyon varil olacağını, Rusya ve Suudilerin 2,5'er milyon, Irak'ın 1,06 milyon varil, Kuveyt'in 0,64 milyon varil, BAE'nin 0,72 milyon varil üretim kesintisini kabul ettiğini bildirdi. Şu aşamada Meksika'nın kesinti yapmaya ikna edilmeye çalışıldığı bildiriliyor.
Daha önce Moskova Riyad'ın, ABD'nin de üretin kesinitisine katılmasında ısrarcı oldukları bildirilmişti ama gelen son haberlerde ABD'den söz edilmemesi dikkati çekiyor.
Üretim kesintisinin 15 ila 20 milyon varil civarında olacağı beklentisi gerçekleşmeyince, Brent petrolü düşüşe geçti ve gece 31,9 dolara geriledi.
10 milyon varillik kesinti, yaklaşık yüzde 10'luk toplam üretim rakamına denk geliyor.
Pek çok analist, koronavirüs yüzünden küresel ekonomide talebin sert düşüş yaşadığını, 10 milyon varillik kesintinin ham petrol fiyatlarını 40 doların üzerine taşıyacak "istikrar adımı" olmakta zayıf kalacağını düşünüyor.
Önceki gelişmeler:
Reuters ajansı öğleden sonra Rusya ile Suudi Arabistan'ın petrol üretiminde kesinti konusunda anlaştıklarını duyurdu. Haber piyasalarda heyecan yarattı. Toplam kesintinin günlük 20 milyon varil olacağı iddia edildi. Beklentinin üstünden kesinti içeren bu haberle yüzde 10'dan fazla artan ham petrol fiyatı, geç saatlerde üretimin daha az kısılacağı iddiaları sonrası geriledi.
Son haberlerde üretimin 1 Mayıs'tan başlayarak toplam 10 milyon varil kısılacağı, anlaşmanın 2 aylık olacağı, temmuzdan itibaren daha az kesinti planlandığı iddiaları var. Temmuz- aralıkta 8 milyon varil, ocak 2012'den nisana kadar da 6 milyon varillik kesintinin taslak olarak kabul edildiği de öne sürüldü. Bunun piyasaları tatmin etmediği ve bu nedenle sabahki fiyat artışının gerilemeye dönüştüğü haberleri de gündemde.
Online konferans düzeninde devam eden görüşmelerde genel olarak uzlaşmaya varıldığı ama henüz bir anlaşmaya imza atılamadığı bildiriliyor. Detaylı açıklamanın yarınki G-20 bakanlar zirvesine bırakılabileceği bildiriliyor.
Bu gelişmeler olurken Bloomberg TV'ye konuşan Rusya Yatırım Fonu Başkanı Kirill Dmitriev, Rusya ile Suudi Arabistan küresel talebin azaldığı bu dönemde anlaşmaya varamazsa 10 dolar ya da daha altı fiyatın görüleceğiş uyarısında bulundu. Dmitriev piyasaları sakinleştşrmek içn kısa süreli değil 2 yıllık üretimi kısma anlaşması imzalanması gerektiğini vurguldı.
Bu arada Bloomberg akşam saatlerinde şu haberi geçti:
OPEC + koalisyonu petrol fiyatlarındaki sert düşüşü durdurmak amacıyla üretimi kısma konusunda anlaşmaya vardı
Büyük petrol üreticisi ülkeler, koronavirüs dolayısıyla fiyatlarda meydana gelen çöküşü durdurma çabaları dahilinde, rakip ülkeler arasındaki görüş farklılıklarının giderilmesinin ardından, üretimde kısıntıya gitme konusunda anlaşmaya vardı.
Delegelere göre, Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu (OPEC) ve ortakları, Perşembe günü video konferans yoluyla yaptıkları görüşmede, şimdi üretimi günlük 10 milyon varil kısma konusundaki anlaşmanın taslağını elde etmiş durumdalar. Delegeler, daha da önemlisi, Rusya'nın da derin bir üretim kısıntısına gitme konusunda anlaştığını söylediler.
Petrol fiyatları bu haberin ardından kazancının bir kısmını geri verdi ve Londra saati ile 16:13'te yüzde 1.6 yukarıda seyrediyordu. Bu hareket, söz konusu üretim kısıntısı miktarının, bazı traderlarca günlük 35 milyon varil olduğu tahmin edilen talep kaybının sadece bir kısmını karşılayabildiğini işaret ediyor.
Bu anlaşmanın, Cuma günü üretim kısıntısı taahhüdünde bulunan ABD'yi içerip içermediği henüz belli değil. OPEC + koalisyonunun ABD dahil daha da genişlemesi, 18 yılın en düşük seviyesini gören petrol fiyatlarının tekrar toparlanabilmesi için çok önemli. Sadece petrol şirketleri değil, petrole bağımlı tüm ülkeler, bütçelerinde dengeyi sağlayabilmeleri için fiyatların yükselmesine ihtiyaç duyuyorlar.
Önceki gelişmeler:
Ham petrolde bugün tüm dünya piyasalarının nefesini tutarak izleyeceği “kader zirvesi” yapılacak. Koronavirüs yüzünden online yapılacak OPEC+ zirvesi öncesi Rus haber ajansı TASS, Moskova’nın üretimi yüzde 14 azaltmayı kabul ettiğini duyurdu. 1 Nisan'da biten ilk anlaşma sonrası yeniden üretimi azaltmayı kabul etmeyen Rusya, piyasalardaki sert düşül sonrası yeniden uzlaşmayı seçti.
Son gelen haberlerde günlük üretimden Suudi Arabistan'ın 4 milyon, Rusya'nın ise 1 milyon tona kadar kesintiye razı oldukları belirtiliyor.
Rusya Enerji Bakanlığı’na dayandırılan haberde, Rusya’nın günlük üretimi 1,6 milyon varil kısmaya hazır olduğu bildirildi. Uzlaşma olacağı beklentisiyle ha petrol fiyatları artışa geçti. Brent petrolü 34 dolara yaklaştı.
Eğer Rusya bu adımı atarsa ve Suudi Arabistan da kabul ederse, bu yılın ilk çeyreğinde geçerli olan üretimi topluca kısma şartlarına geri dönülecek ve fiyatlarda bir toparlanma yaşanacak. Fiyatlar yılbaşından beri yüzde 30’dan fazla düştü.
Ancak Rus yetkililer, eğer “diğer taraflar” da aynı adımı atarsa anlaşma olacağını vurguladı. TASS’a konuşan bakanlı yetkilisi, “Evet günde 1,6 milyon varil kısmaya hazırız. Ama bu Rusya’nın tek taraflı adımıyla olacak bir anlaşma değil” vurgusu yaptı.
Sorun Rusya’nın, bu üretim kesintisini Suudi Arabistan ve diğer OPEC ülkelerinin yanı sıra ABD’nin de yapmasını istemesi. Suudiler de bunu istiyor. Başkan Trump buna şimdilik karşı çıkıyor ve anlaşmaya dahil olmak istemiyor. Trump, "Biz zaten pazar şartlarına uygun olarak otomatik üretim kısıntısı yaptık. Daha fazla kesinti yapılacağını sanmıyorum" dedi.
Diğer yandan petrol üretiminin ne kadar kısılacağı konusunda da düne kadar Rusya ile Suudiler arasına henüz uzlaşma olmadığı haber veriliyordu. Konuşulan rakam 10 ila 15 milyon varil civarı.
Bugünkü zirveye ABD ve Kanada davetli değil. Rusya ve Suudiler kendi aralarında anlaşabilirlerse, üretim kesintisine dahil olması için ABD’ye baskı yapılacağı konuşuluyor.
Yarın da G-20 finans bakanları konuyu görüşecek.
Rusya ile Suudilerin bugünkü olası anlaşması tüm ekonomileri, binlerce enerji şirketini ve milyonlarca kişinin isthdamını yakından ilgilendiriyor.
Ancak uzmanlar anlaşmaya varılsa bile petrolün uzun süre 50 doların üzerine çıkmasının zor olduğunu, çünlü sorunun koronavirüs yüzünden küresel ekonominin gerilemesi ve talebin düşmesi olduğunu vurguluyor.
Ancak Suudilerin Rusya'yı pazardan silmek uğruna 10 dolarım bile altına petrol satması gibi "yıkıcı taktiklerden" vazgeçmesinin yavaş yavaş fiyat dengesi getirmesi bekleniyor. Eğer bu aşamada anlaşma sağlanırsa, maliyetleri 40 doların altına dayanamayan ABD'li kaya gazı şirketlerinin de "iflastan döneceği" yorumu yapılıyor. Yani bugün varılacak bir anlaşma aslında kimsenin zaferi olmayacak, herkes bu dönemde büyük zarar yaşamış olarak "eski düzene" dönmeye çalışacak.
Teorik olarak üretim maliyetler,i "birkaç dolar" olduğu için 10 dolara bile petrol satıp kar edebilecek durumda olan Suudiler, büyük bütçe açıkları yüzünden çok yüksek petrol gelirine ihtiyaç duydukları için, petrol savaşını uzun süre devam ettirebilecek ekonomil güçte değil.
Rusya ise daha önce ABD şirketlerinin pazardan silinmesi beklentisiyle karşı olduğu üretimi kısa fikrine mecburen geri dönerek, koronavirüs krizinde ekonomisinin yaşayacağı darbeyi en aza indirme çabasında.
Bu arada Sputnik’e konuşan konuya vakıf bir kaynak, OPEC+'nın nihai kararını G20 enerji bakanlarının toplantısından sonra vereceğini belirtti.
Geçen hafta yaşanan gelişmeler TürkRus.Com'a şöyle yansımıştı:
Rusya Devlet Başkanı Putin'den petrol piyasasında yeniden "barış" sağlanması için uzlaşma tekifi geldi. Ülkesinin Güvenlik Konseyi toplantısında konuşan Putin, sorunların çözülmesinin, Suudi Arabistan ve ABD ile yakın temas halinde "partnerlik" ilişkisi içinde mümkün olduğunu söyledi ve günkük 10 milyon varila kadar üretimi azaltmaya hazır olduğu mesajını verdi. Rus basını, Putin'in sözlerini, "ABD ve Suudi Arabistan ile anlaşmaya teklifi" yorumuyla verdi.
Herkesin anlaşmadan çıkarı olduğunu söyleyen Rus lider "Suudi partnerlerimizle yakın temas içindeyiz. Başkan Trump ile de görüşme yaptım. Bu yönde çabalar devam ediyor" diyerek petrol piyasasına bir uzlaşma umudu verdi. Putin günlük 10 milyon varil ya da biraz daha fazla kesinti olabileceğini söyledi.
Rus lider, petrol fiyatının ne fazla yüksek ne de fazla düşük olmasını istediklerini, bütçe denkliği için Rusya açısından 42 doların "en konfrolu fiyat olduğunu" söyledi.
Putin, gelecekte petrol piyasasında bu sorun aşıldıktan sonra petrol açığı olacağı tahmininde bulundu.
Suudi Dışişleri ise, Putin'in bazı sözlerinin "doğruluktan yoksun olduğunu" iddia etti. Rus liderin Suudi Arabistan'ı kast ederek, sorunu "partnerlerimizin kaya gazı üreten rakiplerden kurtulma girişimi" diye nitelemesi üzerine geldi.
ABD, kaya petrol üretiminin en yüksek olduğu ülke olarak, petrol fiyatlarının düşmesi durumunda bu alanda üretim yapma karlılığını yitiren ülke olarak biliniyor.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Farhan, OPEC+ anlaşmasından çıkmak ve Amerikalı rakiplerden kurtulmak gibi bir planları olmadığını savundu. Suudi yetkili, bu iddianın "doğruluktan yoksun olduğunu" söyledi.
Bin Farhan, tam aksine Suudiler ve diğer 22 ülkenin üretimi azaltma teklifini Rusya'nın reddettiğini savundu. Suudi bakan, Rusya'nın hala "doğru kararı alacağını umut ettiğini" kaydetti.
Önceki gelişmeler:
Petrol piyasasında "normalleşme" için ilk adım atılırken ABD Başkanı Trump'tan çelişkili açıklamalar geliyor. Trump dün Rusya lideri Putin ve Suudi Prens Salman ile yaptığı "petrol diplomasisi"nin perde arkasını açıkladı. Twitter'dan mesaj atan Trump, fiyatların dengelenmesi için yakında petrol üretiminde kesinti beklediğini duyurdu. Bu haberle Brent petrolü dün ilk anda yüzde 43'den fazla fırlayıp 35 doları geçti, sonra 30 dolar civarına geri döndü. Dolar 77, euro 83 ruble civarında işlem görüyor. Ancak bu sabah basın toplantısında Trump "Rusya ve Suudi liderleriyle üretimin kısılmasını konuşmadım. Bunu isterlerdi, onlar için iyi olurdu ama bu tartışılmadı" deyip şaşırttı, bu açıklama sonrası fiyatlar düşüşe geçti ve 28 doların altına sarkmaya başladı.
Dün sonra Suudi Arabistan yönetimi, OPEC üyeleri ile Rusya'nın oluşturduğu OPEC+'nın durumu görüşmek üzere acil toplantıya davet etti. Riyad ile Moskova'nın üretim kesintisi için masaya oturması bekleniyor.
"Putin ile görüşen Prens Salman ile az önce görüştüğünü" söyleyen Trump, "Umut ediyor ve bekliyorum ki petrol üretimini (günlük) 10 milyon varil, belki daha fazla azlatacaklar" dedi.
Trump, eğer taraflar anlaşırsa 15 milyon varile kadarkesinti olabileceğini, bunun petrol ve gaz sektörleri için "harika olacağını" söyledi.